Được trồng phổ biến ở hầu khắp các vùng miền trên cả nước, Mướp hương có hương vị thơm ngon và dùng trong nhiều món ăn. Bên cạnh là một loại thực phẩm tươi ngon, bổ dương, đây còn là giống cây sử dụng rất nhiều trong Đông Y với các công dụng cực kỳ tốt. Hãy cùng Khu Vườn Xanh tìm hiểu thêm thông tin về giống cây này trong bài viết dưới đây nhé.
Đặc điểm cây Mướp hương
Cây Mướp hương tên tiếng anh là Luffa Cylindrica thuộc họ bầu bí, chúng sở hữu những đặc điểm hình thái và đặc điểm sinh trưởng giống với nhiều loại cây thuộc họ bầu bí khác. Nguồn gốc bản địa của cây được cho là ở khu vực Đông Nam Á và Nam Á, nhưng có ý kiến cho rằng chúng xuất hiện sớm nhất ở Tây Phi
Đặc điểm hình thái
Mướp hương thuộc giống cây thân thảo dạng cây leo, thân dài, nhỏ, chiều cao trung bình từ 3 – 4m. Lá mướp mọc so le, có hình trái tim, trên mặt lá có nhiều lông tơ và phần rìa có răng cưa. Hoa Mướp là loài lưỡng tính, có khả năng tự thụ phấn, hoa có màu vàng 5 cánh. Quả mướp hương có hình trụ thuôn, mềm, xốp, chứa nhiều nước, phần vỏ thô ráp và có màu xanh.
Đặc điểm sinh trưởng
Là giống cây ưa nhiệt độ cao, nhiệt độ thích hợp nhất cho cây Mướp hương phát triển là từ 25 – 30 độ C. Cây cần có độ ẩm tương đối cao để sinh trưởng tốt nhất, trung bình độ ẩm nên từ 70 – 80%. Mướp hương không kén đất tuy nhiên nên trồng ở những nền đất có chất dinh dưỡng cao. Ngoài ra cây cũng rất ưa sáng và phát triển mạnh ở nơi có nhiều nắng.
Mướp hương có tác dụng gì?
Là giống cây rau củ quả với bộ phận sử dụng chủ yếu đó là phần quả, trái Mướp hương có hai tác dụng chính là làm thực phẩm và sử dụng trong một số bài thuốc điều trị bệnh lý:
- Làm thực phẩm: Mướp hương có thể dùng riêng lẻ hoặc kết hợp với những loại thực phẩm khác để tạo thành món ăn thơm ngon. Một số món ăn được làm từ trái Mướp hương như: canh mướp rau đay, mướp xào thịt, canh mướp thịt băm, canh cua mướp rau đay, mướp nấu canh xương,...
- Giảm nguy cơ bệnh tim mạch: Mướp hương chứa potassium và chất xơ, giúp giảm huyết áp và mức đường trong máu, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Người đang điều trị tim mạch, huyết áp cũng có thể sử dụng chúng hàng ngày.
- Tăng cường hệ miễn dịch: Quả Mướp hương chứa nhiều vitamin C và các chất chống vi khuẩn giúp tăng cường hệ miễn dịch và chống vi khuẩn.
- Cung cấp chất chống oxy hóa: Mướp hương là một nguồn giàu các chất chống oxi hóa như vitamin C và beta-carotene giúp bảo vệ cơ thể khỏi các tác động tự do gây hại.
- Hỗ trợ tiêu hóa: Mướp hương chứa nhiều chất xơ, giúp cải thiện chức năng tiêu hóa và bài tiết chất thải trong cơ thể. Đồng thời, nó cũng có khả năng làm dịu viêm loét dạ dày, tá tràng, giảm nguy cơ mắc các bệnh về tiêu hóa như táo bón và viêm ruột.
Phân loại giống Mướp hương
Các giống Mướp hương trên thị trường được chia thành nhiều loại khác nhau, trong đó phổ biến nhất là 3 giống: Mướp hương ta, mướp hương trái dài và giống mướp hương siêu quả F1. Mặc dù giống cây khác nhau nhưng hương vị của chúng vẫn giữ được hương vị nguyên bản của muop huong ta truyền thống.
Giống Mướp hương ta
Ở hầu hết các tỉnh thành, giống mướp hương ta truyền thống là được trồng nhiều nhất bởi giống này có khả năng thích ứng với khí hậu của mọi khu vực trên cả nước. Trái mướp ta khi trưởng thành có kích thước trung bình từ 15 – 35cm, nặng khoảng 200gr/quả. Bên ngoài có lớp vỏ thô và cứng, màu xanh, chứa nhiều thành phần dinh dưỡng và có mùi thơm đặc trưng khi chế biến.
Giống Mướp hương trái dài
Giống mướp hương trái dài xuất hiện thời gian gần đây là một giống cây được lai tạo giúp mang lại năng suất cao hơn, khác với mướp thông thường, màu sắc của Mướp hương trái dài có màu lục nhạt. Bên cạnh đó là chiều dài có thể lên tới 50- 60cm, thân quả có những đường gân xanh chạy dọc. Chúng cũng sở hữu mùi thơm rất đặc trưng.
Giống Mướp hương siêu quả
Mang đầy đủ trong mình đặc tính vốn có của mướp hương truyền thống, tuy nhiên giống Mướp hương siêu quả có điểm đặc biệt chính là ở năng suất và khả năng đậu trái rất cao. Mướp siêu trái sẽ cho sản lượng cao hơn, sai trái hơn và thời gian thu hoạch cũng lâu hơn so với những giống mướp khác có trên thị trường.
Cách trồng Mướp hương đúng kỹ thuật
Giống như các loại mướp khác, kỹ thuật trồng Mướp hương không quá khó, bạn có thể tham khảo hướng dẫn chi tiết dưới đây để có thêm thông tin cần thiết:
Thời vụ trồng
Thời vụ trồng Mướp hương ở nước ta gồm hai mùa chính là Đông Xuân hoặc Xuân Hè, 2 vụ mùa này theo mỗi miền Nam Bắc có khác nhau về khí hậu thời tiết nên thời vụ trồng cũng có đôi chút khác nhau.
- Ở miền Bắc thời vụ trồng mướp hương sẽ rơi vào khoảng tháng 12 đến tháng 5 năm sau.
- Ở miền Nam có 2 vụ chính mướp hương chính là Đông Xuân và Xuân Hè.
Đây là thời điểm thời tiết thích hợp nhất để tiến hành gieo hạt mướp hương, khí hậu có mưa tạo độ ẩm tự nhiên kết hợp với nắng vừa phải, nền nhiệt từ 25 – 30 độ. Những điều kiện này vô cùng lý tưởng cho sự phát triển của cây.
Chuẩn bị đất trồng
Đất trồng cần thông thoáng, giàu chất hữu cơ, có khả năng giữ nước tốt. Trước khi trồng, bạn nên làm đất để loại bỏ hết các loại sâu bệnh gây hại còn tiềm ẩn. Sau đó, tạo độ phì nhiêu cho đất bằng cách trộn cát và phân hữu cơ cũng như các loại phân chuồng ủ hoai vào đất.
Chọn giống Mướp hương
Nên chọn hạt giống Mướp hương tại nhà cung cấp uy tín có tỉ lệ nảy mầm cao, cây sinh trưởng nhanh, cho năng suất cao, kháng bệnh tốt và thích nghi với điều kiện địa phương. Cây thích hợp trồng trong khí hậu ấm áp và có nhiều ánh sáng do đó bạn có thể sử dụng một trong 3 giống mướp phổ biến nhất như Mướp hương ta, mướp trái dài hoặc mướp siêu trái.
Cách gieo hạt
- Bước 1: Sau khi mua hạt Mướp hương về, bạn tiến hành ngâm hạt qua nước ấm trong vòng 30 phút sau đó vớt ra.
- Bước 2: Chuẩn bị một miếng vải ẩm sau đó cho hạt đã ngâm vào và ủ cho đến khi hạt nảy mầm.
- Bước 3: Đem hạt đã nảy mầm gieo xuống phần đất đã chuẩn bị, sau đó tưới nước thường xuyên, sau khoảng 1 – 2 tuần cây con sẽ mọc lên và bạn có thể tiến hành tách bầu cây.
Cách trồng Mướp hương:
- Bước 1: Khi cây đã được tách bầu đất, bạn tiến hành chuẩn bị đất trồng, làm luống, mỗi luống cao từ 20 – 30 cm, các hố trồng cách nhau từ 40 – 45cm.
- Bước 2: Đặt bầu cây mướp hương con vào giữa hố trồng, sau đó dùng đất phủ kín phần rễ và dùng tay nhấn nhẹ xuống để cố định cây.
- Bước 3: Tưới nước hàng ngày để giúp cây nhanh chóng phát triển, sau khi cây cao khoảng 40 – 50cm là có thể tiến hành làm giàn.
Làm giàn leo cho Mướp
- Bước 1: Chuẩn bị các vật liệu và công cụ. Bạn cần có giàn tre, giàn inox hoặc cột, dây dẫn (hoặc dây thừng), móc treo, kẹp hoặc dây ràng buộc để giữ cây Mướp hương vào giàn.
- Bước 2: Dùng cây tre, nứa để cắm cố định vào gần gốc mướp, sau đó tiếp tục dùng các thanh tre, nứa khác cài đan xen để giúp giàn đứng vững.
- Bước 3: Sau khi đã tạo được khung giàn, bạn tiến hành buộc dây cố định để mướp hương leo giàn được chắc chắn không bị đổ.
Kinh nghiệm trồng Mướp hương sai quả
Dựa trên kinh nghiệm thực tế nhiều năm và tài liệu kỹ thuật nông nghiệp về trồng mướp. Để Mướp hương trồng được luôn sai quả và hạn chế sâu bệnh, bạn có thể áp dụng một vài kinh nghiệm dưới đây:
- Cây Mướp hương thích khí hậu nhiệt đới và cần nhiều ánh sáng mặt trời để phát triển. Do đó nên chọn một vị trí trồng cần phải có đủ ánh sáng và thoáng gió.
- Tưới nước đều đặn và cung cấp phân bón hữu cơ để đảm bảo cây được cung cấp đủ chất dinh dưỡng.
- Có thể thường xuyên cắt tỉa phần ngọn hoặc lá mướp để chất dinh dưỡng tập trung vào quả, giúp cây sai quả hơn.
- Phòng ngừa sâu bệnh bằng cách cắt tỉa thường xuyên hoặc sử dụng một số loại thuốc bảo vệ thực vật khác.
- Khi quả Mướp hương đạt kích thước mong muốn, bạn nên bảo vệ quả trên cây dựa vào vật liệu chống trầy xước hoặc bọc túi nilon.
Hạt giống Mướp hương giá bao nhiêu và mua ở đâu
Giá cả của hạt giống Mướp hương có thể thay đổi theo thời gian và địa điểm cũng như tùy từng giống cây bạn lựa chọn. Hiện nay trên thị trường mức giá trung bình có thể dao động từ 30.000 – 60.000 đồng/gói hạt giống.
Bạn có thể tìm mua hạt giống ở các của hàng nông sản, hạt giống nông sản, các cửa hàng hoặc chợ dân sinh. Bên cạnh đó cũng có thể tìm hiểu trên các trang web, các trang thương mại điện tử để đặt mua online và nhận hàng nhanh chóng.
Như vậy bài viết trên đã giới thiệu đến bạn đọc về cây Mướp hương cũng như những công dụng và kỹ thuật trồng cơ bản. Mong rằng thông qua bài viết bạn đã có cho mình những thông tin hữu ích và đừng quên cập nhật thêm nhiều kiến thức khác tại Khu Vườn Xanh ngay từ hôm nay nhé.
