Từ thời cổ đại, cây Xô thơm đã được biết đến là loại thảo dược thần kỳ, được sử dụng làm thành phần của nhiều loại thuốc trong việc chữa bệnh. Với công dụng tuyệt vời này Sege thơm có những đặc điểm gì? Phân loại cũng như cách trồng và chăm sóc như thế nào? Hãy cùng Khu Vườn Xanh tìm hiểu ngay trong bài viết này.
Sage xô thơm là cây gì?
Cây sage xô thơm là loại thực vật có hoa, Carolus Linnaeus chính là người đầu tiên đặt tên khoa học là Salvia officinalis cho chúng, đây cũng là tên khoa học được sử dụng đến hiện nay. Xô thơm có hương vị nồng ấm, pha chút đắng nhưng lại có vị mát, vì vậy mà chúng còn được dùng làm hương liệu trong nhiều nền văn hóa ẩm thực.
Đặc điểm của cây Xô thơm
Cây xô thơm hay còn gọi là xôn, hoa xôn, thuộc họ hoa môi, có nguồn gốc từ Địa Trung Hải. Cây có một mùi thơm đặc trưng giống như tên gọi của chúng và có một số đặc điểm nổi bật như sau:
- Thân cây: Cây xô thơm là cây bụi, thân gỗ, mọc tươi tốt quanh năm, thân cây màu xanh, xám tùy thuộc vào loại, được phủ đầy một lớp lông trắng. Thân cây cao trung bình từ 0,5 - 1,2m khi trưởng thành.
- Lá cây xô thơm: Lá cây thuôn dài, lá dài nhất có thể đạt 6,4cm và rộng 2,5cm. Lá cây cũng giống như thân có màu xanh, xám được bao phủ bởi một lớp lông và lá cũng là phần được sử dụng nhiều.
- Hoa cây xô thơm: Hoa có màu tím gần giống như hoa oải hương, nở thành chùm nhỏ đối xứng nhau. Cánh hoa mỏng, nhụy hoa màu vàng các nụ hoa chưa nở bên ngoài được phủ đầy một lớp lông màu trắng.
Cây xô thơm có mấy loại?
Cây xô thơm khá đa dạng về loại, chúng có tới năm loại khác nhau, về công dụng thì khá giống nhau. Khi phân biệt các loại xô thơm với nhau người ta thường dựa vào màu sắc của chúng và một số đặc điểm nổi bật khác.
Lá xô thơm trắng (White Sage)
Lá xô thơm trắng (White Sage) hay còn gọi là Salvia Apiana, cây có thân và lá màu xanh nhạt gần như màu bạc phủ trên bề mặt một lớp lông màu trắng nên càng làm nổi bật lên vẻ đẹp độc đáo của chúng. Loại này được các bộ lạc người Mỹ bản địa sử dụng trong các nghi lễ tẩy rửa tâm linh từ nhiều thế kỷ trước.
Lá xô thơm xanh (Blue Sage, Grandmother Sage)
Loại này toàn bộ cây có màu xanh đậm bề mặt thân và lá cũng được phủ bởi một lớp lông màu trắng, với những chiếc lá thuôn dài mọc đối xứng nhau. Xô thơm xanh cũng được sử dụng trong các nghi lễ của người Mỹ bản địa từ hàng ngàn năm về trước. Ngày nay, chúng rất được ưa chuộng bởi khả năng hút tài lộc, may mắn, mang hạnh phúc đến cho gia chủ.
Bó lá Xô thơm huyết rồng (Dragon blood Sage)
Bó lá xô thơm huyết rồng chính là cách nhúng bó lá xô thơm trắng vào nhựa cây huyết rồng nhằm tạo ra một hỗn hợp mang mùi hương đặc biệt. Xô thơm huyết rồng mang trong mình sức mạnh thanh tẩy mạnh mẽ, một nguồn năng lượng chữa lành vô hạn đến từ lá xô thơm trắng kết hợp với năng lượng thúc đẩy ý chí mạnh mẽ của nhựa huyết rồng.
Bó lá Xô thơm Chakra (White Sage 7 Chakra)
Xô thơm Chakra hay con gọi là White Sage 7 Chakra, được làm bằng cách lấy lá xô thơm trắng bó cùng với 7 cánh hoa hồng màu khác nhau. Bảy màu này tượng trưng cho cho 7 luân xa chính bên trong cơ thể của chúng ta. Loại này được sử dụng nhiều trong Reiki, có tác dụng thúc đẩy sự bình tĩnh, giúp thư giãn trong tâm hồn.
Thành phần hóa học lá Sage xô thơm
Theo các tài liệu khoa học và dinh dưỡng, trong lá sage xô thơm chứa rất nhiều khoáng chất và vitamin. Hàm lượng calo, carbohydrate, protein hoặc chất xơ có trong lá sage là rất ít.
Các thành phần chủ yếu trong lá xô thơm, bao gồm:
- 2 calo
- 3 miligam (mg) magiê
- 1 mg phốt pho
- 7 mg kali
- 2 microgam (mcg) folate
- 24 mcg beta-caroten
- 41 đơn vị quốc tế (IU) vitamin A
- 12 mcg vitamin K
Ngoài ra trong lá sage thơm có nhiều chất chống ô xy hóa và kháng viêm như: 8-cineole, Camphor, Borneol, Bornyl acetate, Camphene và rất nhiều dưỡng chất khác có lợi cho sức khỏe con người. Đặc biệt nếu uống trà xô thơm mỗi ngày bạn sẽ tràn đầy năng lượng sảng khoái, cơ thể nhẹ nhõm, hứng khởi chào ngày mới
Tác dụng của cây Xô thơm
Cây xô thơm có nhiều công dụng khác đối với sức khỏe và chúng cũng là nguyên liệu, gia vị tuyệt vời trong các món ăn. Nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy trong lá xô thơm chứa các hợp chất Sclareol, Acid Ursolic, Diterpenoids, Sesquiterpen,...
Cây xô thơm rất tốt cho sức khỏe
- Xô thơm giúp tăng cường trí nhớ và nhận thức nhờ chiết xuất thảo dược có thể bảo vệ các tế bào thần kinh khỏi tác động của sự tích tụ Cholesterol và viêm. Nhiều thí nghiệm đã chứng minh tinh dầu cây xô thơm có khả năng ức chế 46% AChE (gây suy giảm chất dẫn truyền thần kinh).
- Chống lão hóa hiệu quả nhờ chứa hợp chất sclareol ức chế tổn thương do UVB gây ra trên da, cải thiện nếp nhăn.
- Sử dụng cây xô thơm thường xuyên giúp giảm nguy cơ ung thư bởi các nhà nghiên cứu khoa học đã chỉ ra trong cây chứa Acid Ursolic, có khả năng ngăn chặn hiệu quả sự xâm lấn, di căn của các tế bào ung thư hắc tố ác tính.
Gia vị xô thơm trong ẩm thực
Trong ẩm thực xô thơm là một loại hương liệu tuyệt vời khi dùng để tẩm ướp các loại thịt và rau củ với nhau. Xô thơm giúp các món ăn thơm và đậm vị hơn nhất là các món nướng.
Cách dùng tinh dầu lá sage xô thơm
Tinh dầu lá cây sage xô thơm được chiết xuất bằng phương pháp chưng cất hơi nước. Tinh dầu có đặc tính như một chất chống trầm cảm, co giật, co thắt, giúp sát trùng, diệt khuẩn, khử mùi,...
Có thể sử dụng tinh dầu xô thơm bằng nhiều cách khác nhau như:
- Nhỏ vài giọt tinh dầu vào bồn tắm để thư giãn sau một ngày làm việc vất vả
- Sử dụng tinh dầu như một loại nến thơm làm cho không gian phòng trần đầy một mùi hương.
- Còn khi dùng để chăm sóc da mặt bạn chỉ cần nhỏ vài giọt lên các vùng trên mặt sau đó dùng tay matxa vỗ nhẹ cho tinh dầu thẩm thấu nhanh,...
Cách trồng và chăm sóc cây Xô thơm
Phương pháp nhân giống
Cây xô thơm được trồng chủ yếu bằng hạt giống, giâm rễ hoặc ghép cành. Tuy nhiên, trồng bằng hạt giống là phương pháp được các nhà vườn lựa chọn nhiều bởi phương pháp này dễ thực hiện và đem lại hiệu quả cao hơn hai phương pháp còn lại.
Thời gian trồng và xử lý hạt giống
Thời gian trồng cây xô thơm thường bắt đầu vào đầu mùa thu và mùa xuân, trước khi gieo hạt cần xử lý hạt giống trước.
- Ngâm hạt trong nước ấm ở nhiệt độ 50 độ C cho đến khi nước giảm nhiệt xuống 30 độ C thì dùng nước sạch để trao và rửa.
- Hạt giống qua xử lý có thể để nơi có nhiệt độ từ 25 - 30 độ C hoặc ngâm trong nước sạch trong vòng 24 giờ thì đem gieo.
Đất trồng cây
Đất để gieo hạt sage thơm nên là đất nhiều mùn, tơi xốp, thoáng và thoát nước tốt. Cần trộn thêm vào đất các loại phân hữu cơ như phân chuồng, tro trấu,... nhằm cung cấp chất dinh dưỡng cho cây. Có thể gieo hạt trong chậu hoặc ngoài vườn tùy vào nhu cầu và mục đích của người trồng.
Lưu ý, khi gieo hạt không được gieo quá sâu trong đất, phủ một lớp đất mỏng sau khi gieo hạt. Thường xuyên tưới nước để cung cấp độ ẩm cho hạt nhanh nảy mầm.
Cắt tỉa cây và phòng trừ sâu bệnh
Cần cắt tỉa bớt các thân già nhằm giúp cây nhanh đâm chồi mới vào mùa xuân. Việc cắt tỉa thường xuyên tạo không gian sống thoáng tránh bệnh nấm mốc cho cây khi thời tiết nóng ẩm.
Thu hoạch xô thơm
Có thể thu hoạch cây xô thơm sau khoảng 80 - 90 ngày tuổi, năm đầu thu hoặc chỉ nên vặt lá, các năm tiếp theo có thể cắt toàn bộ cây. Nên thu hoạch trước khi cây nở hoa, cây được thu hoạch cần đem phơi khô tránh hiện tượng bị hỏng.
Cây xô thơm giá bao nhiêu và mua ở đâu?
Trên thị trường hiện nay giá xô thơm giao động khác nhau, giá xô thơm phụ thuộc vào thành phẩm sản xuất ra như: xô thơm thô dùng làm dược liệu, tinh dầu xô thơm,...
Với sự phát triển của sàn thương mại điện tử bạn sẽ dễ dàng tìm mua được xô thơm trên Shoppi, Lazada,...Tuy nhiên, nên tìm các cửa hàng uy tín, có thương hiệu để mua được sản phẩm tốt nhất.
Trên đây là toàn bộ những thông tin cơ bản, cần thiết cho quý bạn đọc về cây xô thơm. Với những nội dung này đã làm rõ về đặc điểm cũng như, phân loại cây, vì vậy, hy vọng bài viết mang đến cho bạn đọc nhiều thông tin hay.
