Khoai môn từ lâu đã xuất hiện và trồng ở khắp các khu vực của Việt Nam, có thể nói đây là giống nông sản dễ trồng và chăm sóc bậc nhất hiện nay. Vậy cách trồng cây Khoai môn cho năng suất cao như thế nào? Cùng theo dõi bài viết chi tiết dưới đây của Khu Vườn Xanh để có ngay lời giải đáp nhé.
Đặc điểm cây Khoai môn
Khoai môn là một loại cây thân thảo, có tán lá dài và củ ở mặt dưới đất, thuộc loài Colocasia esculenta, họ Ráy. Cây có thể cao từ 60-100cm, tùy thuộc vào từng giống khoai môn và điều kiện môi trường, cách chăm sóc khác nhau. Lá môn có hình trái xoan, nhọn và có rìa gợn sóng, màu lá thường là màu xanh đậm.
Trong đó Củ Khoai môn là phần quan trọng và được sử dụng trong nhiều món ăn của người Việt. Chúng có hình dáng tròn, dẹt hoặc mọc dạng thuôn dài tùy thuộc vào giống cây. Có nhiều giống củ môn có màu sắc và kích thước khác nhau, từ màu trắng, tía, cho đến màu tím.
Về điều kiện sinh trường, cây Khoai môn có hình thức sinh trưởng nhanh chóng và thích ứng tốt với nhiều loại đất và khí hậu. Điều này là lý do tại sao nó rất phổ biến trên toàn thế giới và được trồng ở nhiều quốc gia. Cây Môn phát triển tốt nhất ở khí hậu mát mẻ, nhiệt độ tốt nhất để cây phát triển là từ 15-20 độ. Vùng đất có độ pH từ 5,0-6,5 là thích hợp nhất để cây phát triển.
Hiện nay mô hình trồng môn thường được trồng từ cây giống, thời gian sinh trưởng là khoảng 3-4 tháng. Có hai mùa trồng chính là xuân hè và thu đông, trong đó khí hậu vụ thu đông sẽ thích hợp hơn cho việc trồng giống nông sản này.
Phân loại giống cây Khoai môn
Là một loại cây nông nghiệp có nguồn gốc từ khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới. Cây Khoai môn có nhiều loại khác nhau, được chia thành các nhóm dựa trên cách trồng, màu sắc và hình dạng của củ. Tại Việt Nam có nhiều giống như môn xanh, môn trắng, môn tím, môn tía, môn bạc hà, môn sáp, môn sen, môn thơm, môn trốn... Trong đó phổ biến hơn cả là Khoai môn trắng, Khoai môn tím và Khoai môn sáp vàng.
Khoai môn trắng
Giống môn trắng có phần củ màu trắng là chủ yếu, hình dạng tròn và kích thước nhỏ, trong củ thường có nhiều tinh bột và được sử dụng làm thức ăn chính hoặc thành phần chính trong các món ăn như canh Khoai môn.
Khoai môn tím
Giống môn tím có phần củ màu tím nhạt, hình dạng và kích thước lớn hơn so với môn trắng. Nhờ màu sắc nổi bật phù hợp với các món cần màu sắc trong ẩm thực, do đó chúng có thể sử dụng làm thành nhiều món ngon khác nhau như canh, bánh, món nướng,...
Khoai môn Sáp vàng
Mội loại khác được ưa thích trên thị trường chính là Khoai môn sáp vàng bởi chúng có chứa hàm lượng giá trị dinh dưỡng cao, giàu tinh bột và vitamin, giúp cơ thể con người chống lại các chất gây lão hóa da, gia tăng thị lực, tăng cường sức đề kháng, nhuận tràng… Mùi thơm, vị ngon ngọt, béo ngậy, lớp tinh bột bên trong có màu vàng ươm, dẻo quánh như sáp của những củ khoai môn sáp khiến nó trở thành thực phẩm phổ biến trong bếp của mỗi gia đình.
Tại khu vực miền Bắc nước ta, do đặc tính khí hậu và điều kiện tự nhiên nên cây Khoai môn chủ yếu được trồng ở các tỉnh miền núi và trung du. Ở những vùng đồng bằng đất thấp và thường bị ngập nước sẽ không thích hợp trồng giống cây này vì ảnh hưởng tới sản lượng và chất lượng của nông sản. Ngoài ra khu vực trung du miền núi còn có khí hậu mát mẻ, se lạnh rất phù hợp với đặc điểm sinh trưởng của cây môn, nhờ đó mà năng suất và sản lượng được nâng cao hơn rất nhiều.
Giá trị dinh dưỡng củ Khoai môn
Theo nghiên cứu, củ Khoai môn là một nguồn dinh dưỡng phong phú và có nhiều lợi ích cho sức khỏe. Dinh dưỡng chủ yếu trong củ bao gồm:
- Carbohydrates và tinh bột: Củ môn chứa một lượng lớn carbohydrate, đóng vai trò là nguồn năng lượng chính cho cơ thể. Ngoài ra hàm lượng tinh bột có trong khoai môn cũng giúp cung cấp năng lượng cần thiết cho các hoạt động của con người.
- Vitamin và khoáng chất: Khoai môn là nguồn giàu vitamin C, vitamin B6, kali, magiê và mangan. Vitamin C giúp tăng cường hệ miễn dịch, vitamin B6 có vai trò trong chức năng não bộ, kali và magie cần thiết cho sức khỏe tim mạch và cơ bắp, mangan tham gia vào quá trình trao đổi chất.
- Chất chống oxy hóa: Củ môn chứa nhiều chất chống oxy hóa như anthocyanin, các flavonoid và các hợp chất fenol, giúp ngăn chặn sự phá hủy của gốc tự do trong cơ thể. Nhờ đó nâng cao hệ miễn dịch và tăng cường sức đề kháng một cách tự nhiên.
Tác dụng của cây Khoai môn
Thường thì bạn sẽ nghĩ là củ môn là được sử dụng chủ yếu và có tác dụng nhiều nhất, nhưng thực tế cây Khoai môn còn có nhiều tác dụng khác nhau, được sử dụng trong các món ăn cũng như cung cấp nguồn dưỡng chất tốt cho cơ thể. Trong đó có một số công dụng nổi bật nhất là:
- Cung cấp dưỡng chất: Trong thành phần củ môn có chứa tinh bột, vitamin, và khoáng chất, đặc biệt là vitamin C, vitamin B6, kali, mangan và chất xơ. Ngoài ra chúng còn chứa một số axit amin và flavonoid có tác dụng chống oxy hóa và chống vi khuẩn.
- Chế biến món ăn: Củ Khoai môn có thể được chế biến thành nhiều món ăn khác nhau như súp, kho và nấu canh. Thậm chí cũng có thể được chế biến thành bột để làm bánh mì, bánh ngọt, bánh Khoai môn, chè Khoai môn hay xôi Khoai môn vô cùng hấp dẫn.
- Làm thực phẩm cho gia súc: Phần thân cây và các phụ phẩm chế biến từ cây Khoai môn có thể được sử dụng làm thực phẩm thức ăn chăn nuôi cho gia súc, hỗ trợ chăn nuôi cho bà con.
- Tác dụng tốt với sức khỏe: Nhờ thành phần dinh dưỡng của mình, Khoai môn giúp cung cấp năng lượng, cải thiện chức năng tiêu hóa và tăng cường miễn dịch. Đặc biệt phù hợp với những người bệnh tiểu đường, tim mạch hay các bệnh lý khác liên quan đến tiêu hóa.
Cách trồng Khoai môn bằng củ cho năng suất cao
Thuộc nhóm giống cây rau củ dễ trồng và chăm sóc mà vẫn cho năng suất cao, tuy nhiên chế độ chăm sóc cũng là yếu tố quan trọng giúp cây nâng cao năng suất. Hướng dẫn kỹ thuật trồng Khoai môn và cách chăm sóc cụ thể bạn có thể tham khảo như sau:
- Chọn giống: Chọn củ giống Khoai môn phù hợp với điều kiện khí hậu và đất đai trong khu vực của bạn. Khoai môn sẽ được trồng từ củ giống do đó bạn hãy chọn củ khỏe mạnh, có mầm non, không bị sâu bệnh, thối rập.
- Chuẩn bị đất trồng: Đất trồng cần có độ thoát nước tốt và giàu dinh dưỡng. Tăng cường dưỡng chất cho đất bằng cách trộn thêm phân hữu cơ, phân chuồng ủ hoai hay các loại tro trấu,... Làm luống có chiều cao khoảng 1 – 1,3m, mỗi hàng cách nhau 50cm và các rãnh cách nhau khoảng 40cm.
- Trồng cây: Bạn tiến hành đào hố sâu khoảng 5 – 7cm sau đó cho củ môn vào, chú ý điều chỉnh để đặt mầm của cây hướng về phía trên sau đó phủ một lớp đất lên trên. Sau khi phủ đất, bạn có thể phủ thêm một lớp rơm ra để giúp giữ ẩm và giúp cây nhanh chóng phát triển hơn.
- Thời vụ: Thời vụ trồng Khoai môn của mỗi vùng là khác nhau, đối với khu vực miền Bắc, thời điểm thích hợp nhất để trồng là từ tháng 8 – 9 trong khi đó ở miền Nam, thời điểm được lựa chọn để trồng cây dao động từ tháng 10 – 12 hàng năm.
- Tưới nước: Thời gian và lượng nước tưới phụ thuộc vào điều kiện khí hậu và đất đai. Cây môn tím yêu cầu đủ nước nhưng không cần quá nhiều. Nếu có mưa nhiều, bạn có thể giảm lượng nước và tần suất nước tưới.
- Bón phân: Bón phân định kỳ để đảm bảo cây có đủ dinh dưỡng. Sử dụng phân hữu cơ hoặc phân hợp chất có tỷ lệ dinh dưỡng cân đối như NPK. Bón vào cuối mùa xuân hoặc trước khi ra hoa để khuyến khích việc sinh trưởng và phát triển.
- Nhổ cỏ định kỳ: Xung quanh gốc môn sẽ có rất nhiều cỏ dại, do đó việc nhổ cỏ định kỳ là rất cần thiết để giúp cho cây hấp thu dưỡng chất tốt hơn. Mỗi tháng bạn nên dọn cỏ ít nhất là 1 – 2 lần để đảm bảo gốc cây luôn sạch cỏ.
- Kiểm soát sâu bệnh: Đảm bảo kiểm tra thường xuyên sâu bệnh gây hại. Những loại sâu bệnh gây hại chủ yếu liên quan đến côn trùng và sâu đục củ, thối củ. Bạn có thể sử dụng các loại thuốc trừ sâu dể ngăn chặn sự phát triển của sâu bệnh.
Giá bán Khoai môn bao nhiêu và mua ở đâu?
Trên thị trường hiện nay, giá bán Khoai môn hôm nay thường dao động tùy theo vùng, mùa và chất lượng của sản phẩm. Giá trung bình của Khoai môn thường khoảng từ 10.000 đến 20.000 đồng cho mỗi kg. Đối với củ giống khoai môn sẽ dao động từ 15.000 – 30.000 đồng/kg củ.
Người tiêu dùng có thể mua củ Khoai môn tại các chợ địa phương hoặc các siêu thị, cửa hàng thực phẩm. Ngoài ra, cũng có thể mua sẵn từ các sàn thương mại điện tử hiện hành. Đối với củ môn giống nên mua ở các cửa hàng nông sản, vườn ươm nông sản để đảm bảo chất lượng.
Như vậy, bài viết đã cung cấp đến bạn đọc thông tin, phân loại và cách trồng cơ bản về cây Khoai môn cho năng suất cao. Mong rằng thông qua bài viết bạn đọc đã có thêm nhiều kinh nghiệm áp dụng vào thực tế và đừng quên theo dõi Khu Vườn Xanh để cập nhật thêm nhiều thông tin bổ ích khác nhé.
