Cây bạch chỉ là một trong số những cây thuốc quý hiếm của nước ta. Loại cây này có khả năng chữa trị được rất nhiều loại bệnh khác nhau. Vậy đặc điểm của loại cây này như thế nào? Cùng tìm hiểu ngay bài viết bên dưới đây của Khu Vườn Xanh nhé!
Cây Bạch chỉ là cây gì?
Cây bạch chỉ có tên gọi trong khoa học là Radix Angelicae dahurica. Cây còn được biết đến với rất nhiều tên như: đỗ nhược, hàng bạch, phong hương… thuộc họ Hoa tán (Apiaceae).
Đây là một loại cây thân thảo có khả năng sống rất lâu năm. Cây thường phân bố tại những nơi cao từ 500m đến 1000m so với mực nước biển. Tại nước ta loại cây này thường tập trung tại một số tỉnh phía Bắc.
Đặc điểm của cây Bạch chỉ
Không giống nhiều loài cây dược liệu khác phổ biến ở nước ta, cây Bạch chỉ có một số đặc điểm nổi bật về hình thái bên ngoài riêng biệt như:
- Cây bạch chỉ thuộc thân thảo có chiều cao trung bình từ 1 - 1,5m. Thân cây trụ rỗng và khi phát triển thường không phân thành những nhánh nhỏ. Thân của cây có đường kính từ 2 - 3cm nhẵn nhụi.
- Phần rễ chính hay còn gọi là củ Bạch chỉ mọc thẳng, phần rễ phình rất to khi phát triển.
- Lá bạch chỉ khá to có cuống dài, lá cây thường ôm lấy thân cây. Hai bên mép lá có các răng cưa, trên bề mặt của lá được phủ một lớp lông mềm mại.
- Hoa bạch chỉ thường mọc thành từng cụm và mọc tại đầu cành, kẽ lá. Hoa sau khi nở sẽ cho ra quả, quả của cây dẹt có hình tròn với chiều dài khoảng 6mm.
Cây bạch chỉ có mấy loại?
Hiện nay cây bạch chỉ được phân ra thành 2 loại chính đó là cây Bạch chỉ và cây Bạch chỉ Nam. Dù khác nhau về tên gọi nhưng công dụng của chúng không có nhiều sự khác biệt và thường được gọi chung là cây Bạch chỉ
Cây Bạch chỉ
Cây bạch chỉ với tên gọi khoa học là Radix Angelicae dahurica, cây có vị cay, tính ôn nên thường được sử dụng nhiều trong làm thuốc. Loại cây này có khả năng sống rất lâu năm có tác dụng chữa trị một số căn bệnh như: đau đầu, đau răng, đả thông kinh nguyệt…
Để phân biệt với những loại cây khác có thể dựa vào phân thân của cây. Phần thân cây khá nhẵn bóng, mặt ngoài có màu tím hồng và không có lông. Tuy nhiên vị trí thân gần cụm hoa thì có lông ngắn, mềm mại.
Cây bạch chỉ nam
Loại cây này cũng được gọi là bạch chỉ nhưng chính xác là Bạch chỉ nam. Cây có tên khoa học là Millettia pulchra, thuộc họ đậu, cây còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như: cây mát rừng, đậu dự, dậu chỉ….
Loại cây này thường được sử dụng nhiều vào các mục đích như: dùng để trị bệnh cảm, đau nhức chân tay, đậu mùa, viêm da dị ứng…
Thành phần hóa học cây Bạch chỉ
Rễ cây bạch chỉ thường chứa rất nhiều chất coumarin, trong cây có chứa tinh dầu và một số hoạt chất khác như:
- Angelicotoxin
- Byak angelicin
- Acid angelic
- Phellandrene
- Dẫn chất furocoumarin
- Isoimperatorin
Chính những thành phần này nên cây bạch chỉ thường được sử dụng nhiều với mục đích chữa bệnh. Ngoài ra, thuốc bạch chỉ tán được sử dụng trong một số bài thuốc Đông Y gia truyền.
Cây Bạch chỉ có tác dụng gì?
Theo các thông tin ở trên có thể thấy rằng, cây bạch chỉ thường được sử dụng nhiều với mục đích chữa bệnh. Dưới đây là một số tác dụng của cây bạch chỉ không thể bỏ qua của loại cây này như:
Bạch chỉ trong Đông Y
Cây bạch chỉ có vị cay, tính ấm nên thường được được sử dụng trong Đông Y với mục đích để trị cảm cúm, hạ sốt, giảm đau, nhức đầu, đau răng, và một số trường hợp bị đau bụng kinh. Bên cạnh đó loại cây này cũng được sử dụng với mục đích chữa các căn bệnh như mụn nhọt, xương khớp, các vết thương va đập, mưng mủ…
Tác dụng của bạch chỉ với da mặt
Bạch chỉ được nghiền thành bột có thể sử dụng làm mặt nạ để đắp mặt với công dụng chữa trị nám, tàn nhang rất tốt. Bạn có thể sử dụng kết hợp bột bạch chỉ với mật ong hoặc sữa tươi để đắp mặt từ 2 - 3 lần/ tuần đều đặn. Mặt nạ này sẽ giúp trẻ hoá làn da và đẩy lùi được các dấu hiệu lão hoá.
Cây Bạch chỉ nam chữa rắn cắn
Ngoài những tác dụng trên, vị thuốc bạch chỉ còn có thể chữa được rắn cắn. Để làm chậm quá trình xâm nhập của chất độc vào trong cơ thể khi bị rắn cắn bạn có thể tham khảo bài thuốc sau:
- Sử dụng 30g bạch chỉ với 1l nước.
- Rửa sạch và giã nát phần củ của cây bạch chỉ rồi vắt lấy nước cốt và đun sôi nước rồi để nguội. Người bị rắn cắn nên uống nước này khoảng 20 phút/ lần, uống đến khi nào cơ thể buồn đi tiểu thì dừng lại.
Bạch chỉ có thể chữa được rắn cắn
Bạch chỉ chữa viêm xoang
Theo một số nguyên cứu cho thấy, cây bạch chỉ còn có tác dụng chữa bệnh viêm xoang, giảm đau hiệu quả. Để chữa viêm xoang bạn có thể sử dụng bài thuốc sau:
Bạch chỉ, tân di, thương nhĩ tử mỗi thứ đều dùng 9g, 4,5g bạc hà. Mang tất cả hỗn hợp trên đi tán nhỏ thành bột, mỗi lần sẽ uống khoảng 3g hoà tan vào nước. Sử dụng liên tục khoảng 3 - 5 ngày để thấy hiệu quả rõ rệt.
Sản phẩm từ cây Bạch chỉ
Cây bạch chỉ sau khi được thu hoạch có thể chế biến thành nhiều sản phẩm khác nhau để phục vụ cho nhu cầu sử dụng như:
Bạch chỉ khô
Bạch chỉ sau khi thu hoạch xong sẽ được mang đi rửa sạch sẽ, loại bỏ những phần không sử dụng đến và mang đi phơi khô. Bạch chỉ khô sẽ giúp bảo quản được lâu hơn và được dùng để làm thuốc chữa bệnh trong một số trường hợp như: đau đầu, đau nhức xương, đau răng, mụn nhọt…
Cao bạch chỉ
Ngoài bạch chỉ khô người ta còn chế biến ra cao bạch chỉ để thuận tiện sử dụng. Cao giúp hỗ trợ và điều trị một số căn bệnh như: đau bụng, mẩn ngứa, phong hàn, trị ung bướu, cảm mạo…Khi tìm mua cao bạch chỉ bạn nên mua tại những đơn vị uy tín để được đảm bảo về chất lượng.
Bột bạch chỉ
Bột bạch chỉ có mùi thơm và vị hơi cay, khá đắng, tính ôn. Bột thường được sử dụng nhiều vào mục đích chữa một số bệnh như: viêm xoang, mụn nhọt, ngạt mũi, ghẻ lở, viêm tuyến vú, cầm máu, ra mồ hôi, cảm mạo..Ngoài ra, chị em cũng có thể sử dụng bột này để đắp mặt nạ dưỡng da trị nám.
Củ bạch chỉ ngâm rượu
Củ bạch chỉ ngâm rượu cũng mang đến rất nhiều tác dụng nổi bật cho sức khỏe. Để ngâm rượu bạch chỉ khá đơn giản, bạn có thể tham khảo cách ngâm ở bên trên. Khi dùng bạn chỉ lên sử dụng 2 - 3 lần/ ngày, mỗi lần chỉ uống từ 1 - 2 chén là được. Không nên lạm dụng uống quá nhiều rượu bạch chỉ vì sẽ gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn.
Cách trồng và chăm sóc cây Bạch chỉ
Trong tự nhiên cây Bạch chỉ sinh trưởng rất tốt và ít khi bị sâu bệnh phá hoại. Tuy nhiên trong môi trường trồng tại nhà, muốn trồng và chăm sóc cây bạch chỉ phát triển tốt bạn thực hiện theo hướng dẫn bên dưới đây như:
- Thời vụ trồng: Thời gian thích hợp để trồng cây bạch chỉ đó là từ tháng 10 - 11 mỗi năm. Đây được xem là thời điểm lý tưởng để trồng cây bạch chỉ trong năm.
- Điều kiện sinh trưởng: Bạch chỉ là một loại cây ưa sống trong môi trường có độ ẩm cao tuy nhiên lại không thể chịu được tình trạng úng. Do đó, cây chỉ thích hợp trồng tại một số khu vực có điều kiện mát mẻ như vùng núi cao.
- Nhiệt độ: Nhiệt độ để cây bạch chỉ sinh trưởng và phát triển tốt đó là từ 16-25 độ C.
- Đất trồng: Nên trồng trên những khu vực đất màu mỡ và có nhiều dinh dưỡng với khả năng thoát nước tốt. Đất có độ PH từ 6,5 – 7 được xem là điều kiện lý tưởng để trồng cây bạch chỉ.
- Kỹ thuật trồng: Làm đất trước khi trồng, lên luống cao khoảng 30 - 35cm, sau khi đã làm xong bạn có thể rải thêm một lớp phân chuồng trên bề mặt luống. Hạt sau khi đã nảy mầm bạn mang ra luống gieo, gieo xong phủ một lớp đất và che lại bằng rơm, rạ. Sau khi cây đã mọc đủ 2 lá mầm rồi thì bạn gỡ bỏ rơm, rạ ra.
- Dinh dưỡng: Bón bổ sung thêm phân cho cây vào những giai đoạn cây ra củ. Không nên bón phân vào những ngày trời quá nắng vì sẽ khiến cây bị héo lá.
Nên trồng cây bạch chỉ từ tháng 10 -11 hàng năm
Cây Bạch chỉ giá bao nhiêu và mua ở đâu?
Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều đơn vị cung cấp cây giống bạch chỉ với mức giá khác nhau. Bạn có thể tìm mua tại những đơn vị uy tín gần với nơi mình sinh sống đều được. Để mua được cây giống bạn chỉ bạn có thể liên hệ với Khu Vườn Xanh để được hỗ trợ thêm thông tin. Đơn vị chúng tôi chuyên cung cấp các loại cây giống chất lượng với mức giá vô cùng ưu đãi. Khi liên hệ bạn sẽ được nhân viên của chúng tôi báo giá đầy đủ, chi tiết.
Trên đây là một số thông tin về cây bạch chỉ mà chúng tôi muốn gửi đến bạn đọc. Hy vọng thông qua đó bạn sẽ nắm được tác dụng của loại cây này khi chữa bệnh. Để biết thêm thông tin về loại cây này hãy liên hệ ngay cho chúng tôi theo số máy hotline nhé. Và đừng quên nhấn Like, Share và truy cập Khu Vườn Xanh mỗi ngày để cập nhật thêm cho mình những thông tin, kiến thức hay về các loài hoa, cây cảnh khác nhé!
