Trám đen vốn được xem là loại cây đặc sản mà thiên nhiên ban tặng cho Tây Bắc. Quả trám đen được sử dụng để làm ra nhiều món ăn hấp dẫn với hương vị thơm ngon, béo ngậy. Đặc biệt hiện nay cây trám đen đã trở thành một trong những loại cây trồng chủ lực mang về thu nhập khá cho bà con ở các tỉnh miền núi phía bắc và trung du.
Đặc điểm cây Trám đen
Cây trám đen có tên khoa học là C. tramdenum, loại cây này có nguồn gốc ở khu vực bắc Lào và phía nam Trung Quốc. Ở Việt Nam cây trám đen tập trung ở vùng núi phía bắc như Hòa Bình, Cao Bằng, Thái Nguyên, Bắc Kạn, Yên Bái…
Đặc điểm hình thái
Một số Đặc điểm hình thái nổi bật dễ nhận biết của cây trám đen như:
- Thân cây: Trám thuộc cây thân gỗ, cây khi trưởng thành có độ cao khoảng 30 mét, đường kính thân cây khoảng 90cm.
- Tán cây: Khá dày và tỏa rộng, cây trám đen phân nhánh ở trên cao và là loại cây lá rộng thường xanh
- Vỏ cây: Có màu nâu nhạt, có mùi thơm do có chứa tinh dầu, thịt gỗ trám đen cũng có màu đen
- Lá cây: Thuộc giống cây lá kép, màu xanh lục, hai mặt lá nhẵn bóng và cuống lá ngắn
- Hoa trám: có kích thước nhỏ, nở thành cụm, hoa có màu vàng hoặc trắng tùy vào từng giống cây. Hoa nở vào tháng 4 và kết thúc vào tháng 5.
- Quả trám: Quả trám sẽ được thu hoạch vào tầm tháng 10 -12 hằng năm. quả có màu tím thẫm gần giống màu của quả nho đen, có 2 đầu nhọn, thịt bên trong màu đỏ vàng
Phân loại giống cây Trám
Cây trám hiện nay có 2 loại phổ biến đó là: trám trắng và trám đen. Dựa vào một số đặc điểm sau đây để phân biệt hai loại trám này.
- Cây trám trắng (hay còn gọi là trám xanh): quả của cây trám trắng hình thoi, 2 đầu quả tù và thường có màu xanh hơi ngả vàng, vỏ quả cứng và nhẵn, vụ trám trắng kéo dài hơn trám đen.
- Cây trám đen: thường thu hoạch sớm hơn trám trắng, quả có màu tím đen quả sẽ to, thịt quả vàng đỏ và dày hơn. Khi chọn trám đen nên chọn những quả thon dài hai đầu, da còn phấn, sờ còn thấy cứng mịn chứ không bị nhăn nheo hay bị rộp.
Ngoài ra, mới đây còn xuất hiện giống trám đen nếp lùn, giống cây này cho năng xuất cao, cây thấp hơn so với các loại trám thông thường.
Tác dụng của quả trám đen
Trái Trám đen nhìn cơ bản bên ngoài khá giống trái trâm rừng có rất nhiều công dụng với sức khỏe vì chúng chứa hàm lượng chất xơ, các chất chống oxy hóa và giàu vitamin E, A, D. Ngoài ra chúng còn có tác dụng chữa một số bệnh nhẹ như:
- Trị đau họng: trám đen có tính ấm nên sử dụng nước cốt quả trám sẽ giúp giảm thiểu tình trạng đau họng, ho khan, sưng amidan..
- Giải rượu cực tốt: có thế uống nước trám tươi hoặc đun sôi cùng với phèn chua, chanh hoặc quýt sẽ có tác dụng giải rượu, giảm các triệu chứng đau đầu, mệt mỏi, buồn nôn.
- Trị bệnh xương khớp: trong quả trám đen giàu canxi giúp điều trị các bệnh về xương khớp.
- Ngăn ngừa quá trình oxy hóa: trong trám đen có chứa thành phần carbohydrate có tác dụng ngăn ngừa quá trình oxy hóa của cơ thể và các gốc tự do có thể gây nên bệnh gây ung thư…
- Giảm ốm nghén: quả trám đen được nhiều chị em phụ nữ mang ở những tháng đầu của thai kỳ yêu thích. Có thể sắc quả trám đen như sắc thuốc bắc dùng để uống hoặc chế biến thành các món ăn rất bổ dưỡng.
Món ngon từ quả Trám đen
Quả trám đen được sử dụng để chế biến thành nhiều món ăn ngon, bổ dưỡng. Vị béo bùi, thơm ngon của trám đen khiến ai ăn một lần rồi cũng khó mà quên được. Các món ăn ngón chế biến từ quả trám đen phải kể đến là:
- Trám đen kho thịt ba chỉ
- Xôi trám đen
- Trám đen om cá trắm
- Trám đen nhồi thịt
- Trám đen ngâm mắm/ ngâm tương
- Trám đen hầm gà
- Gỏi trám đen
- Trám đen luộc
Cách trồng và Chăm sóc cây Trám
Để cây trám phát triển và mang lại năng suất cao thì cần chú ý đến kỹ thuật trồng và chăm sóc. Lựa chọn cây giống khỏe mạnh, không có sâu bệnh; làm đất kỹ và đất cần đảm bảo đủ độ ẩm. Nên trồng trám vụ xuân hè hoặc hè thu vì khi đó thời tiết đảm bảo để cây phát triển nhanh.
Cách ươm trồng
- Nếu trồng trám đen bằng hạt thường rất lâu ra quả vì thế người ta thường gieo ươm gốc ghép. Đầu tiên sẽ chọn những quả trám chín sau đó tách hạt, rửa hết phần thịt, phơi hạt khô trong bóng râm. Tiến hành ủ hạt trong cát ẩm, sau 15-20 ngày hạt sẽ nảy mầm. Lúc đó gieo hạt vào túi nilon đục lỗ để có thể thoát nước.
- Chăm sóc cây con trong vườn đủ 50-60 ngày tuổi đến khi cây có khoảng 6 lá thật, nên trồng cây thưa khoảng cách 40cm. Khi cây đủ 1 – 1,5 năm tuổi và cao khoảng 100cm là đạt tiêu chuẩn gốc ghép.
- Khi ghép trám phải tiến hành thật thuần thục và nhanh vì nhựa trám nhanh khô, nên chọn cành tẻ và ở vị trí giữa tán cây để hạn chế cây không bị sâu.
Khoảng cách trồng
Trám là giống cây thân gỗ, tán rộng và nhiều cành vì thế khoảng cách trồng cây trám thường sẽ từ 4-5m x 7-8m. Hàng sông thường được trồng xo le để tận dụng tốt ánh sáng mặt trời. Sau khi trồng được 7-8 năm thì tiến hành cắt bỏ những cành giao nhau.
Cách chăm sóc
Kỹ thuật chăm sóc cây trám chủ yếu là tiến hành cắt cỏ, các dây leo quấn trên thân cây, vun xới đất xung quanh gốc để cây hấp thụ chất dinh dưỡng tốt hơn và tránh sâu bệnh hại. Đồng thời thực hiện tưới nước, bón phân theo từng giai đoạn cây phát triển. Ngoài ra, cây trám cũng dễ mắc các loại bệnh như sâu đục thân, sâu cuốn lá..khiến cây bị tổn thương. Vì vậy cần theo dõi sát xao để phun thuốc phòng ngừa.
Thu hoạch và bảo quản
Cây trám đen khi ra qua có thể đạt 1-2 tấn quả/ha. Những cây trám lâu năm thì càng cho nhiều quả. Quả trám thường chín không đều trong một chùm quả vì thế khi thu hoạch nên lựa chọn và hái những quả chín trước thật nhẹ nhàng tránh ảnh hưởng đến quả xanh bên cạnh. Muốn bảo quản quả trám được lâu trong vòng 7-10 ngày thì chỉ cần rửa sạch, để quả trong rổ thoáng sau đó cho vào ngăn mát tủ lạnh ở nhiệt độ 12 độ C.
Cây giống Trám đen giá bao nhiêu và Mua ở đâu?
Trên thị trường cây trám đen giống được bán ở rất nhiều nơi, bạn có thể mua tại các trung tây cây giống để đảm bảo chất lượng. Giá bán cây trám giống thường giao động từ 25.000đ - 35.000đ/cây. Tuy nhiên giá bán trên chỉ mang tính chất tham khảo, giá bán thực tế sẽ phụ thuộc vào chất lượng cây giống, kích thước của cây và chi phí vận chuyển.
Trên đây là toàn bộ thông tin về cây Trám đen loại cây đặc sản đang mang lại giá trị kinh tế cao cho bà con. Hy vọng bạn có thể lựa chọn loại cây trồng này để phát triển kinh tế nông nghiệp cho gia đình mình. Đừng quên truy cập trang website của chúng tôi thường xuyên để có thêm nhiều thông tin hữu ích về cây cối nhé!
