Thanh mai còn được gọi là dâu rừng hay dâu rượu sở hữu những trái chín có màu đỏ, tím căng mọng nước với vị chua ngọt vô cùng hấp dẫn. Vậy bạn đã biết những thông tin về đặc điểm, công dụng, ý nghĩa và cách trồng để cây nhanh ra trái chưa? Hãy để Khu Vườn Xanh giới thiệu chi tiết trong bài viết sau đây nhé!
Đặc điểm cây Thanh mai
Cây Thanh mai còn được gọi là cây dâu rừng hay cây dâu rượu, có tên khoa học là Myricaceae. Về nguồn gốc của cây hiện nay có nhiều thông tin khác nhau. Có nguồn nói rằng loài cây có nguồn gốc tại Trung Quốc, trong khi nguồn thông tin khác cho rằng, loài cây này có nguồn gốc tại Lào Cai, Lạng Sơn, Lâm Đồng (Việt Nam).
Đặc điểm hình thái
Thanh mai thuộc loài thân gỗ nhỏ, chiều cao tối đa 9 - 10m. Cây mọc thẳng và có nhiều cành nhỏ tỏa ra. Điều này giúp cây có tán lá rộng, tạo điều kiện tốt để cây cho năng suất cao. Lá của cây có màu xanh nhạt, mọc đối nhau. Lá thon nhỏ, mọc dày trên các cành cây.
Hình dáng quả Thanh mai có hình tròn nhỏ giống như quả mận với màu đỏ thẫm vô cùng hút mắt. Khi chín, quả căng mọng với những múi nhỏ li ti mọng nước. Khi ăn quả có vị chua ngọt cùng hương thơm đặc trưng. Nhờ đó, loại quả này được dùng để giải nhiệt hoặc chế biến thành nhiều món ngon hấp dẫn.
Khu vực trồng
Có thể bạn chưa biết, cây dâu rừng được trồng và mọc tự nhiên tại một số tỉnh phía Bắc như Lào Cai, Quảng Ninh, Lạng Sơn,... hoặc miền Trung như Quảng Trị, Quảng Bình và các tỉnh biên giới phía Bắc Việt Nam. Tuy mọc nhiều nhưng việc phát triển vùng trồng cây với số lượng hạn chế, kỹ thuật áp dụng còn lạc hậu, sản lượng thấp và giống cây chất lượng lại chưa thực sự được chú trọng. Bởi vậy chất lượng quả và sản lượng còn quá thấp, không cạnh tranh lại được với Thanh mai Trung Quốc
Thực tế thống kê mới đây từ Cục Nông Nghiệp Việt Nam, số lượng Thanh mai đang có trên thị trường chủ yếu bắt nguồn từ Trung Quốc và vùng trồng chủ yếu loại cây này nhiều nhất ở các tỉnh giáp ranh biên giới như Vân Nam, hay các tỉnh phía tây Quý Châu. Chúng được gọi với nhiều cái tên khác như: dương mai, chu hồng hay sơn dương mai
Nếu để so sánh và đánh giá khách quan, quả Thanh mai Việt Nam có giá trị dinh dưỡng và độ ngon hơn hẳn so với của Trung Quốc. Hi vọng tới đây, dưới sự vào cuộc của các ban quản lý, hỗ trợ khoa học từ các nhà khoa học sẽ tìm ra được hướng đi mới cho cây Thanh mai Việt Nam
Các loại cây Thanh mai
Có thể chia giống Thanh mai thành 3 loại, được phân bố phổ biến trên các vùng đồi núi từ Bắc vào đến miền Trung bao gồm: Cây Thanh mai rừng, cây Thanh mai Đài Loan, cây Thanh mai Trung Quốc.
Thanh mai rừng
Là loại dâu dừng mọc hoang dã trên các vùng rừng núi như Lạng Sơn, Lào Cai,... Tại nước ta, vào tháng 7/2020, các nhà khoa học lâm nghiệp đã tìm kiếm và phát hiện ra quần thể 40 cây Thanh mai cổ thụ lâu đời tại rừng tự nhiên Si Ma Cai thuộc tỉnh Lào Cai.
Thanh mai Đài Loan
Đây là giống quả mới được nhập khẩu vào nước ta thời gian gần đây. Khác với các loại dâu rừng trong nước khi chín có vị chua gắt thì quả Thanh mai Đài Loan khi chín có màu đỏ tươi, vị chua dịu kèm ngọt hấp dẫn.
Thanh mai Trung Quốc
Loại quả này xuất hiện và đã “làm mưa làm gió” tại Việt Nam khoảng 4 - 5 năm trở lại đây. Thanh mai Trung Quốc quả to hơn giống của Việt Nam và có màu đỏ tươi với ưu điểm là vị của chúng ngọt đậm, không chua.
Công dụng của cây Thanh mai
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, quả dâu rừng rất giàu vitamin và khoáng chất như: vitamin A, B1, B2, B6, C, E, folate, biotin, folacin,... Hơn nữa, loại quả này còn giàu selen, flavonoids, acid ellagic và nhiều dinh dưỡng khác tốt cho cơ thể.
Mới đây, các nhà khoa học của Mỹ đưa ra thông tin công bố loại quả này chứa 7-10% đường, 0.5-1% axit hữu cơ và rất ít myricetin. Đặc biệt hơn nữa là phần lá dâu dừng còn chứa đến 0.03% tinh dầu và taraxerol. Các chất này hoàn toàn có lợi cho khả năng phục hồi cơ thể đồng thời tăng sức đề kháng tự nhiên.
Tác dụng với sức khỏe
Nhờ giàu các vitamin, khoáng chất như đã nói ở trên, trái Thanh mai mang lại rất nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe bao gồm:
- Phần thịt quả chứa nhiều axit hữu cơ và vitamin C. Nhờ đó, loại quả này giúp hỗ trợ tiêu hóa thức ăn hiệu quả, đồng thời còn có tác dụng trị kiết lỵ, đại tiện ra máu hiệu quả.
- Trị ho, ngứa cổ, đau họng, trị các bệnh về da như rôm sảy, mụn nhọt.
- Tăng cường hệ miễn dịch và tăng sức đề kháng, ngăn ngừa nhiều bệnh tật hiệu quả.
- Tốt cho tim mạch, tăng sức mạnh và sự đàn hồi của mạch máu trong cơ thể.
- Hỗ trợ giảm đau, giảm viêm.
- Tốt cho mắt, giảm nguy cơ đục thủy tinh thể và thoái hóa điểm vàng.
- Ngăn ngừa lão hóa da, giúp da săn chắc, khỏe mạnh.
- Cân bằng và điều chỉnh đường huyết.
Mang lại giá trị kinh tế
Không chỉ có nhiều ý nghĩa, cây Thanh mai còn mang lại giá trị kinh tế vừa có nhiều tác dụng cho sức khỏe. Giá quả dâu rừng hiện khá cao, dao động từ 150.000 - 250.000 VNĐ/kg mà luôn trong tình trạng “cháy hàng”. Do đó, đây sẽ là giải pháp thoát nghèo cho nhiều người nông dân. Ngoài ra giống cây này còn được trồng làm cảnh, làm cây bóng mát, giúp cho không gian sống luôn xanh và gần gũi với thiên nhiên.
Cách ăn quả Thanh mai
Quả Thanh mai có màu đỏ thẫm, vỏ gai mềm, vị chua chua, ngọt ngọt vô cùng hấp dẫn nên được nhiều người ưa thích. Khi cắn một miếng bạn sẽ cảm nhận được vị chua chua ngọt ngọt, vị nước ứa ra, vị chua hòa quyện vào đầu lưỡi, hẳn sẽ khiến bạn thực sự thích thú và ngất ngây.
Cách ăn quả dâu rừng rất đơn giản, Bạn có thể ăn trực tiếp, làm siro, ô mai hoặc ngâm rượu Thanh mai để sử dụng. Các món này rất dễ làm, dễ thưởng thức và mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe.
Cách trồng và chăm sóc cây Thanh mai
Bên ngoài tự nhiên, khả năng sinh trưởng rất tốt, tuy nhiên trong môi trường trồng chậu hoặc thuần hóa cây, cây khỏe mạnh, nhanh ra hoa, đậu quả, bạn lưu ý một số thông tin về các yếu tố cách trồng và chăm sóc theo hướng dẫn dưới đây nhé!
Nhân giống
Hiện nay, để nhân giống cây bạn có thể áp dụng 3 cách sau: trồng bằng hạt, giâm cành, chiết cành/ghép cành.
- Trồng bằng hạt: Bạn cần chọn các hạt giống chắc mẩy, không bị mối mọt, sâu bệnh. Sau đó, ươm xuống đất và tưới đất ẩm thường xuyên. Sau khoảng 1 - 2 tháng, hạt sẽ nảy mầm.
- Giâm cành: Bạn cần chọn cành khỏe mạnh, loại bỏ ⅔ lá ở phần thân dưới của cành rồi giâm xuống đất. Tưới nước thường xuyên để cành nhanh nảy mầm và bén rễ.
- Chiết và ghép cành: Để chiết/ghép cành đạt hiệu quả cao, bạn nên chọn cành bánh tẻ khỏe mạnh, không sâu bệnh. Khi tiết hành chiết/ghép cần khéo léo, đúng kỹ thuật để cây nhanh nảy mầm, ra rễ.
Ánh sáng
Cây khá ưa sáng nắng. Do đó, bạn nên trồng cây tại nơi có nhiều ánh sáng để cây có thể hấp thụ nhiều ánh sáng mặt trời, các tán lá quang hợp giúp cây khỏe mạnh và tươi tốt.
Đất trồng
Cây rất dễ trồng và thích hợp với nhiều loại đất. Tuy nhiên, bạn nên trồng cây trên đất cát pha thịt nhẹ để cây có năng suất cao nhất.
Cách chọn giống
Nên chọn cây giống khỏe mạnh, không sâu bệnh để đảm bảo cây sinh trưởng tốt. Bạn nên chọn cả cây đực và cây cái cùng trồng để cây dễ dàng thụ phấn và đậu quả.
Thời vụ trồng
Nên trồng cây vào mùa xuân hoặc mùa thu khi thời tiết thuận lợi để cây nhanh bén rễ, sinh trưởng tốt và tiết kiệm thời gian, công sức chăm bón.
Cách trồng
Bạn đào hố kích thước 50 x 50 x 50cm, sau đó bón lót phân chuồng hoai mục, vôi sống, phân NPK và ủ trong khoảng 10 ngày. Đến ngày trồng cây, bạn đào một hố nhỏ giữa hố đã chuẩn bị, bỏ bao ni lông ở bầu cây rồi đặt nhẹ nhàng cây giống xuống giữa hố. Tiếp theo, lấp đất chặt xung quanh và tưới đẫm nước.
Bón phân
Dâu rừng không yêu cầu bón nhiều phân. Do đó, bạn chỉ cần bón lót khi trồng cây và bón 2 lần/năm lúc ra hoa và sau thu hoạch để cây cho năng suất cao và luôn khỏe mạnh.
Tưới nước
Cây khá ưa nước nhưng không chịu được úng. Do đó, bạn hãy tưới nước vừa đủ và có biện pháp tránh ngập úng để bảo vệ cây.
Cắt, tỉa cành
Bạn nên thường xuyên loại bỏ cành nhỏ, yếu, sâu bệnh để cây luôn khỏe mạnh, đồng thời tạo phần thông thoáng cho cây khi phát triển.
Phòng trừ sâu bệnh
Cây rất khỏe và hầu như rất hiếm khi bị bệnh. Tuy nhiên, bạn cần chú ý quan sát cây thường xuyên để kịp thời phát hiện và có biện pháp diệt trừ sâu bệnh hại (nếu có).
Thu hoạch
Quả dâu rừng thường được thu hoạch vào khoảng đầu tháng 3 âm lịch. Đây là loại quả dễ bị dập nên khi thu hoạch, bạn cần hái nhẹ nhàng và bảo quản ở nhiệt độ 0 - 4°C để quả luôn tươi nhé!
Quả Thanh mai giá bao nhiều và mua ở đâu?
Trên thị trường hiện nay đang bán rất đa dạng các loại Thanh mai từ quả cho đến cây giống với nhiều mức giá khác nhau. Bạn có thể tham khảo gợi ý về giá bán như sau:
- Giá bán 1kg quả dâu rừng đang có giá từ 90.000 - 120.000 VNĐ.
- Thậm chí, nhiều thời điểm, giá của loại quả này có thể lên đến 150.000 – 250.000 VNĐ/kg.
- Đối với cây giống Thanh mai, giá sẽ dao động từ 80.000 - 200.000 VNĐ/cây tùy vào kích thước. Với các cây lâu năm, giá có thể cao hơn.
Để mua cây giống chất lượng, bạn có thể đến các vườn ươm trên toàn quốc. Ngoài ra, bạn có thể mua online tại các website, sàn thương mại điện tử hoặc mạng xã hội. Tuy nhiên, bạn cần chọn địa chỉ uy tín để đảm bảo cây khỏe mạnh, đúng chủng loại như mong muốn nhé!
Bài viết đã mang đến cho bạn thông tin chi tiết về đặc điểm, ý nghĩa, công dụng, cách nhân giống và cách trồng cây Thanh mai cho loại quả độc đáo, vị chua ngọt hấp dẫn. Nếu còn thắc mắc, bạn hãy bình luận ngay phía dưới bài viết để được Khu Vườn Xanh hỗ trợ sớm nhất nhé!
