Cây dâu tằm là một trong những loại cây quen thuộc, gắn bó với tuổi thơ ăn quả dâu chấm muối, hái lá cho tằm ăn của không ít người. Nhưng ít ai biết rằng, loại cây này cũng là vị thuốc quý, mang lại nhiều lợi ích sức khỏe bất ngờ.
Đặc điểm cây dâu tằm
Dâu tằm còn có tên gọi khác là dâu ta, dâu cang thuộc họ chi dâu tằm có nguồn gốc ở khu vực Đông Á. Cây Dâu tằm có tên tiếng Anh là Morus alba, được trồng phổ biến tại các khu vực có nhiệt độ phù hợp là 25-32 °C. Cây có chiều cao 2-3m, lá có lông khi còn nhỏ và trưởng thành thân có màu xám, đầu lá nhọn mép răng cưa
Đặc điểm hình thái cây dâu tằm
Dâu tằm có đặc điểm riêng biệt, rất dễ nhận biết:
- Dâu tằm là loại cây thân gỗ nhỏ, cao khoảng 2 - 3m, thân phân thành nhiều cành, mềm và rủ xuống. Vỏ thân có màu xám, có nhiều nốt sần.
- Lá dâu tằm màu xanh, phiến lá nhọn, mép có răng cưa, mặt trên bóng có hình tim hoặc hình trứng nhộng. Chiều dài lá khoảng 5 - 10cm, rộng 4 - 8cm.
- Hoa dâu tằm thuộc loại đơn tính, cụm hoa có cuống ngắn, lông thưa.
- Quả dâu tằm có màu trắng đến hồng, đỏ hoặc màu đen tùy theo loại, khi chín ăn có vị ngọt thanh rất ngon và hấp dẫn
Giá trị dinh dưỡng trái dâu tằm
Quả dâu tằm tươi chứa đến 88% là nước. Ngoài ra, chúng còn chứa 9.4% carb, 1.4% protein, 0.4% chất béo, 1.7% chất xơ. Khi được sấy/phơi khô, quả dâu tằm chứa 12% protein, 14% chất xơ, 3% chất béo, 70% carb.
Ngoài ra, quả dâu tằm còn rất giàu vitamin K1, C, E, acid folic và carotene; các khoáng chất như sắt, kali; chất chống oxy hóa như: polyphenol, flavonoid, isoquercetin.
Tuổi thọ cây dâu tằm
Thông thường, cây dâu tằm có thể sống được 5 - 15 năm, thậm chí 50 năm nếu được chăm sóc tốt.
Cây dâu tằm có mấy loại?
Dâu tằm có nhiều loại khác nhau, trong đó phổ biến theo màu sắc hiện nay có 3 loại dâu tằm: trắng, đỏ và đen. Mỗi loại dâu tằm đều có màu sắc, hình dáng, kích thước và hương vị khác nhau
Dâu tằm trắng
Cây dâu tằm trắng có tên tiếng Anh là Morus Alba, có nguồn gốc từ châu Á. Cây có phần lá kích thước lớn màu xanh, dùng chủ yếu để nuôi tằm. Phần quả của dâu tằm trắng là bé nhất so với các cây dâu tằm khác. Quả của chúng có màu trắng, hồng hoặc tím, khi chín chúng chuyển dần từ màu trắng sang màu đen
Dâu tằm đỏ
Giống dâu tằm đỏ phổ biến với quả đỏ đặc trưng, có tên tiếng anh là Morus Rubra, cây có nguồn gốc từ các nước châu Mỹ. Cây có đặc điểm nổi bật phần lá hình trái tim, quả to và thuôn dài hơn các giống dâu tằm khác. Khi chín quả của chúng chuyển sang màu đỏ hoặc ngà đen
Dâu tằm đen
Đây là giống dâu tằm có chất lượng ngon nhất trong số các quả dâu tằm. Dâu tằm đen có tên tiếng anh là Morus Nigra. Kích thước trái dâu tằm đen khá to, lớn, mọng nước và có vịt ngọt dịu đặc trưng rất hấp dẫn. Dâu tằm đen được trồng nhiều ở Đà Lạt, cây cho thu hoạch tầm tháng 3 và tháng 4 với năng suất và hiệu quả kinh tế vượt trội
Cây dâu tằm có ý nghĩa gì trong phong thủy?
Trong phong thủy, cây dâu tằm là loại có âm khí nặng, không nên trồng trước nhà bởi sẽ mang đến những điều không may mắn. Tuy nhiên, loại cây này có thể được các thầy cúng, pháp sư sử dụng để trừ ma, trừ tà, sử dụng làm cây phong thủy trong một số trường hợp.
Theo các chuyên gia phong thủy, cây dâu tằm thường được trồng ở sau vườn nhà, bờ dậu với mục đích trừ tà, bảo vệ ngôi nhà và gia đình bạn khỏi các ma khí khác. Ngoài việc có tác dụng xua đuổi ma quái quấy nhiễu gia chủ thì cây dâu tằm còn mang đến nhiều tài lộc thịnh vượng cho gia chủ
Phân biệt quả dâu tằm và quả mâm xôi
Quả mâm xôi (phúc bồn tử) và quả dâu tằm thoạt nhìn khá giống nhau nên nhiều người thường nhầm lẫn 2 loại quả này với nhau. Tuy nhiên, quả dâu tằm thường có hình dáng thuôn dài, trong khi đó, quả mâm xôi tròn, hình tim bầu bĩnh. Khi ăn quả mâm xôi thường cảm thấy hơi lạo xạo trong miệng do quả có các hạt lấm tấm nhỏ, quả dâu tằm thì không như vậy.
Tác dụng của cây dâu tằm đối với sức khỏe
Toàn bộ cây, quả dâu tằm đều được sử dụng làm thuốc, mang nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Lá dâu tằm
Lá dâu tằm được sử dụng trong các bài thuốc giúp giảm lượng đường trong máu và điều chỉnh nồng độ insulin, tăng cường sức khỏe tim mạch, có tác dụng giảm viêm, giảm các triệu chứng của bệnh cảm lạnh, chứa nhiều khoáng chất có lợi cho sức khỏe,...
Lá dâu tằm được dùng làm thức ăn cho con tằm - một giống bướm tạo ra sợi tơ dệt vải, nguyên liệu chính tạo ra vải lụa độc đáo
Ngoài ra, lá dâu tằm còn có tác dụng chống ung thư, bảo vệ gan, giúp giảm cân và cải thiện sắc tố da.
Quả dâu tằm
Quả dâu tằm mang lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe như: cải thiện hệ tiêu hóa, hỗ trợ giảm cân, giảm cholesterol, tốt cho tim, hạ chỉ số đường huyết, tăng cường tuần hoàn máu, giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư, cải thiện hệ miễn dịch, ngừa cảm cúm thông thường, tốt cho mắt, ngăn ngừa lão hóa, tốt cho xương,...
Bài thuốc hay từ cây Dâu tằm
Như đã nói ở trên, cây dâu tằm là một vị thuốc rất tốt cho sức khỏe. Dưới đây là hướng dẫn thực hiện một số bài thuốc từ loại cây này.
- Chữa đau mắt: Phơi khô lá dâu rồi đốt cháy thành than, nấu nước rửa mắt hàng ngày.
- Trị ho lâu ngày, ho khan, ho ra máu: Đào rễ dâu tằm, rửa sạch, bỏ vỏ rồi ngâm cùng nước gạo khoảng 1 ngày. Sau đó, phơi rễ trong bóng mát cho khô rồi sao vàng hạ thổ. Mỗi khi ho, bạn lấy khoảng 1 nắm nhỏ rồi sắc nước uống. Nếu ho lâu ngày có thể thêm rễ cây chanh (cách làm tương tự như rễ dâu tằm) để tăng cường hiệu quả của bài thuốc.
- Tẩy sán xơ mít: Bạn dùng dao tre cạo lớp vỏ trắng của thân, cành dâu được khoảng 3 nắm. Sau đó nấu cùng 3 bát nước và sắc cho đến khi còn 1 bát thì tắt bếp. Uống vào sáng sớm lúc bụng đói (tối hôm trước nhịn ăn) sẽ xổ sán hiệu quả.
- Chữa huyết áp cao: Chuẩn bị 1 nắm nhỏ lá dâu tằm bánh tẻ, 1 con cá diếc. Rửa sạch cá diếc cho hết nhớt, để nguyên con và luộc. Sau đó, gỡ thịt cá nấu canh lá dâu và ăn hàng ngày.
- Giảm huyết áp: Ngoài cách trên, bạn có thể chuẩn bị 20g lá dâu tươi, 20g nấm hương, 2 - 3 củ hành khô cùng khoảng 100g thịt trai sông. Cho các nguyên liệu trên nấu thành cháo ăn hàng ngày giúp giảm huyết áp rất tốt.
- Chữa tiểu buốt, nước tiểu đục: Lấy 1 tổ bọ ngựa ở cây dâu nướng khô, tán nhỏ rồi uống với rượu lúc đói. Uống 2 - 3 lần là khỏi tiểu buốt.
- Chữa ra mồ hôi trộm ở trẻ em, ra mồ hôi ở bàn tay người lớn: Dùng lá dâu non nấu canh với tôm, tép để ăn hàng ngày.
Tác dụng phụ từ lá dâu tằm
Tuy có nhiều tác dụng cho sức khỏe nhưng lá và các bộ phận của cây thường có nhiều nhựa trắng, có thể gây đau bụng nếu ăn phải hoặc dị ứng da khi vô tình chạm vào. Tuy nhiên, tác dụng phụ này thường khá nhẹ và chỉ xuất hiện ở người nhạy cảm.
Quả dâu tằm sấy khô có giá bao nhiêu?
Quả dâu tằm sấy khô hiện nay có giá khá khác nhau, phụ thuộc vào công nghệ sấy khô. Trên thị trường hiện nay, 1kg quả dâu tằm sấy khô có giá dao động từ 300.000 VNĐ - 600.000 VNĐ tùy loại.
Như vậy, bài viết đã mang đến các thông tin về cây dâu tằm và các bài thuốc quý từ loại cây này. Bạn có thể trồng 1 cây tại nhà để vừa lấy quả ăn, vừa dùng làm thuốc khi cần nhé. Nếu muốn tìm hiểu thêm các loại cây khác của Khu Vườn Xanh, bạn hãy ghé thăm website hàng ngày nhé!
