Lan đột biến từ lâu đã là một thú chơi đẳng cấp, xa xỉ, có giá trị và tốn bao tiền bạc của giới chơi lan, bởi đây là loài hoa mang vẻ đẹp nhẹ nhàng, tinh khiết, tạo nên những khoảng lặng của tâm hồn, nhất là những người yêu hoa.
Lan đột biến là gì?
Lan đột biến là những cây lan có sự thay đổi vật chất di chuyền GEN, ADN hoặc nhiễm sắc thể di truyền sang đời sau biểu hiện qua hình thể như lá, hoa, thân có sự khác biệt. Đây là thể loại lan hiếm và khó trồng do đó cần bạn phải có kiến thức kỹ năng chăm hoa lan đúng kỹ thuật mới đảm bảo được tỉ lệ sống của chúng với môi trường
Trong tự nhiên, tất cả các gen đều có thể bị đột biến không riêng gì hoa lan nhưng với tần số rất thấp (1/1000000-1/10000). Tuy nhiên tần số đột biến có thể thay đổi tùy thuộc vào các tác nhân gây đột biến. Tác nhân gây đột biến có thể là các chất hóa học (thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ,...), các tác nhân vật lý như tia phóng xạ (Tia X, Tia α, Tia β...) hoặc các tác nhân sinh học như virus có trong cơ thể hoặc môi trường bên ngoài cơ thể. Đột biến gen có thể xảy ra ở tế bào sinh dưỡng và tế bào sinh dục.
Quá trình đột biến xảy ra đột ngột, riêng rẽ, ngẫu nhiên, không định hướng ở cơ thể sống trong điều kiện tự nhiên nên đa số là đột biến gen là đột biến lặn và có hại, một số ít có lợi và có ý nghĩa rất lớn đối với quá trình tiến hóa và chọn giống. Vì vậy, một giống hoa lan đột biến có được màu sắc đẹp, cấu trúc bông chặt chẽ, hương thơm quến rũ... thực sự là một báu vật trời cho. Đây là nguyên nhân chính làm cho những giống này trở nên quý giá và hấp dẫn người chơi lan
Dòng lan biến đổi gen được đông đảo người chơi lan yêu thích và muốn sở hữu. Đặc biệt có những giò lan rừng đột biến gen, có mặt hoa, hình dáng độc, lạ đang trở thành đối tượng săn lùng của người chơi lan khắp toàn quốc. Những giò lan đặc sắc có giá lên đến cả tỷ đồng vẫn được người chơi muốn sở hữu bằng được.
Phân biệt Lan đột biến với hoa Lan thường
Đột biến về màu hoa là yếu tố cơ bản nhất để bạn có thể phân biệt loại lan có đột biến GEN này so với dòng thuần chủng, tuy nhiên bạn cần xét thêm các yếu tố sau đây để phân biệt chính xác nhất.
- Những cây lan có kiểu hình đơn lẻ khác với quần thể, nhưng vẫn có khả năng sinh sản và di truyền sự khác biệt về kiểu hình đó đến đời sau thì được gọi là Lan đột biến.
- Những cây lan có kiểu hình khác biệt đồng loạt ở 1 vùng khí hậu nào đấy, không thể di truyền kiểu hình khác biệt ấy cho đời sau thì là lan thường biến.
- Đối với cây lan đột biến, có thể đời sau không thể hiện kiểu hình khác biệt nữa, đơn giản bởi vì kiểu hình khác biệt ấy nằm trong gen lặn, nó không thể hiện kiểu hình đó khi có gen trội song hành.
- Cây lan đột biến thể hiện liên tục kiểu hình khác biệt cho nhiều đời sau, khi đủ lâu, đủ số lượng cá thể các đời thì có thể tách ra thành loài mới.
Cách lai tạo giống Lan đột biến
Dành cho những bạn thích tạo ra giống lan mới nhằm có thể khai thác giá trị từ những cây lan đột biến vô cùng quý giá. Hiện nay, có rất nhiều cách lai - tạo hoa lan (thụ phấn, lai gen, hoá chất gây đột biến, chiếu tia gây đột biến) và cách lai - tạo đơn giản và dễ thực hiện nhất là thụ phấn.
Việc thụ phấn hoa lan khá đơn giản, thực hiện ngay tại vườn cây cảnh của bạn hay chỉ với vài chậu lan ở nhà mọi người, không cần quá cầu kỳ về kỹ thuật. Nếu 2 cây lan bạn muốn lai tạo nở cùng lúc thì quá đơn giản, nhưng với những cây bạn muốn lai mà lan không nở cùng lúc thì không thể ư? Rất may là nhuỵ (bao phấn, túi phấn) của lan chúng ta có thể bảo quản được sáu năm.
Cách bảo quản nhuỵ rất có ích khi muốn lai khác loài và ra hoa không cùng lúc như sau:
Chuẩn bị
- Lọ nhỏ đủ để đựng số hạt phấn hiện tại (có thể sử dụng lọ vani nhỏ), rửa sạch để khô.
- Lọ lớn hơn một chút có thể đựng lọ ở trên cùng với 1 túi chống ẩm (có thể dùng lọ nước yến thuỷ tinh) rửa sạch để khô.
- Nến (để nhiễu lên xung quanh miệng nắp lọ thứ hai giúp chống ẩm tốt hơn).
- Nhà phải có tủ lạnh (loại có ngăn mát đựng rau).
- Natriclorua, có cũng được, không cũng không sao .
- Gói chống ẩm
Thực hiện
- Lấy nhuỵ từ hoa lan ra, tốt nhất, hoa nở được hai ngày hoặc các cánh bung căng hết cỡ là thu được, đặt nhuỵ lên 1 mảnh giấy nhỏ mềm (giấy ăn, giấy xúc, giấy vệ sinh giấy) rồi gấp lại để bao bọc lấy nhuỵ. Đánh số lại để tránh nhầm lẫn khi một lọ lớn đựng nhiều hơn một lọ nhỏ.
- Cho giấy ăn chứa nhuỵ vào lọ nhỏ, thêm môt vài hạt Natriclorua vào cùng (có cũng được, không cũng không sao) đậy nắp chặt lại.
- Cho lọ nhỏ ở trên vào lọ lớn hơn cùng với 1 gói chống ẩm, đậy nắp thật kín. Dùng nến nhiễu quanh lọ phần giữa nắp và lọ để chống ẩm và không khí lọt vào.
- Đánh số thứ tự để tránh nhầm lãn khi bảo quản nhiều hơn một lọ lớn.
- Cho vào tủ lạnh ngăn mát bảo quản.
Lưu ý: Thông tin về tên loài, ngày bắt đầu bảo quản, cần được lưu lại cẩn thận. khoảng một tháng sau, các bạn kiểm tra nhuỵ vẫn còn màu vàng là được.
Một số giống Lan đột biến hiện nay
Hiện nay trên thị trường có nhiều loại lan giả hạc đột biến gen rất quý hiếm như: 5 cánh trắng kim, 5 cánh trắng bướm đại ngàn, 5 cánh trắng Hòa Bình, 5 cánh trắng Hải Dương, 5 cánh trắng Củ Chi và 5 cánh trắng Phú Thọ, 5 cánh trắng Vô thường, 5 cánh trắng Bảo Duy, 5 cánh trắng Lâm xung và rất nhiều dòng lan đột biến khác nữa...
Phân biệt mặt hoa 5CT Phú Thọ
Mặc dù Lan đột biến không còn tạo nên cơn sốt như thời gian trước đây nhưng chúng vẫn được đông đảo người chơi lan trong cả nước biết đến, yêu thích. Đặc biệt, khi về vùng đất mới cây đều phát triển tốt, thậm chí có những biến thể đẹp hơn cây gốc. Do là loài lan thay đổi gen có giá trị kinh tế khá cao nên khá nhiều người vẫn mong muốn sở hữu giống lan này tạo nên cơn sốt lan đột biến thời gian vừa qua.
Xu hướng chơi lan đột biến ngày nay đã trở nên hài hòa, trầm lắng hơn bởi, đi quá giới hạn của tình yêu hoa lan và lợi ích vật chất, thậm chí là lừa đảo chỉ là chốc lát, một thời. Điều quan trọng nhất là bạn dành tình yêu của mình với loài hoa mà mình yêu thích. Chúc các bạn thành công và đừng quên nhấn Like, Share và truy cập Khu Vườn Xanh mỗi ngày để cập nhật thêm thông tin, kiến thức về các loài hoa, cây cảnh khác bạn nhé.
