Trong mâm cơm của gia đình Việt, cà chua là loại thực phẩm đã quá quen thuộc. Sở hữu nguồn dinh dưỡng dồi dào, kết hợp với nhiều loại thực phẩm khác nhau, cà chua được rất nhiều người yêu thích. Cách trồng cà chua cũng không quá khó khăn nếu bạn nắm được kỹ thuật cơ bản. Trong bài viết chi tiết dưới đây Khu Vườn Xanh sẽ hướng dẫn đến bạn các kỹ thuật trồng cơ bản, cách làm giàn và chăm sóc giúp cây đạt 100% năng suất cao nhất.
Đặc điểm sinh trưởng cây Cà chua
Cây cà chua có nguồn gốc từ các quốc gia khu vực Nam Mỹ sau đó dần du nhập và được trồng phổ biến ở nhiều nước khu vực Châu Á trong đó có Việt Nam.
Về mặt hình thái, Cà chua là giống cây có phần thân mọc thẳng và chia làm nhiều nhánh con, lá dạng kép lông chim lẻ, có từ 3 – 4 cặp lá. Hoa của chúng mọc theo chùm, sau khi thụ phấn sẽ tạo thành quả tròn, khi non có màu xanh, khi chín dần chuyển sang đỏ. Bên trong quả có chứa nhiều hạt con, bạn có thể sử dụng chúng làm hạt giống cho mùa vụ sau.
Cây sở hữu những đặc điểm sinh trưởng đặc biệt mà không phải vùng nào cũng có thể đáp ứng, nắm vững được yếu tố này sẽ giúp bạn cách trồng cà chua đạt năng suất cao:
- Nhiệt độ, ánh sáng: Nhiệt độ phù hợp để trồng cà chua dao động từ 21 – 24 độ C, khí hậu mát mẻ. Đây cũng là giống cây không ưa ánh sáng, nên có thể ươm cây ở những nơi có bóng râm.
- Độ ẩm: Cây có thể phát triển tốt nhất ở điều kiện độ ẩm trung bình khoảng 70 – 80%. Nếu quá ẩm sẽ làm giảm khả năng sinh trưởng hoặc làm thối rễ, đặc biệt là ở những vùng ngập nước.
- Độ pH: Đất trồng có thể là đất sét, đất cát, đất pha, đất thịt,... trong đó độ pH cần đảm bảo dao động trong khoảng từ 6 – 6,5 để giúp cây có điều kiện phát triển tốt nhất.
Thời vụ trồng Cà chua ở miền Bắc
Tùy vào từng vùng miền khác nhau mà thời vụ trồng cũng có sự thay đổi sao cho phù hợp nhất với tình hình khí hậu. Trong đó thời vụ trồng cà chua ở miền Bắc nói riêng và cả nước nói chung được chia thành 3 khoảng thời gian chính như sau:
- Vụ cà chua trồng sớm: Vụ sớm là thời gian gieo trồng trước so với mùa vụ chính, thường sẽ rơi vào khoảng tháng 7 – 8 và cho thời gian thu hoạch vào tháng 10 – 11.
- Vụ cà chua chính: Vụ chính là thời điểm chính xác để gieo trồng, đây cũng là thời gian giúp cây phát triển tốt nhất. Đó là tháng 9 giữa tháng 10 hàng năm, thời gian thu hoạch là từ tháng 1 – 2 năm sau.
- Vụ cà chua trồng muộn: Vụ muộn là thời gian gieo trồng sau vụ chính khoảng 1 – 2 tháng, thường sẽ rơi vào cuối tháng 10 đầu tháng 11. Thời gian đủ để thu hoạch là vào tháng 3 – 4 hàng năm.
Kỹ thuật Gieo hạt và Trồng Cà chua
Về cơ bản, kỹ thuật trồng cà chua không có gì quá phức tạp, bạn chỉ cần nắm rõ hướng dẫn dưới đây là có thể trồng được những cây tươi tốt, cho năng suất cao về sau:
Chuẩn bị đất trồng
Đầu tiên bạn cần chuẩn bị đất trồng cây, cà chua có thể sinh trưởng và phát triển tốt trên mọi loại đất khác nhau. Những loại đất phổ biến nhất dùng để trồng cà chua bao gồm đất hữu cơ, đất thịt, đất pha cát. Trước khi trồng cần tiến hành làm đất, loại bỏ sâu bệnh và trộn cùng các loại phân bón, chất dinh dưỡng như phân chuồng, kali, canxi nitrat, phân lân,...
Chọn hạt giống
Giống cà chua được chọn phải đạt tiêu chuẩn chất lượng, tùy theo giống cà chua bạn trồng phải đảm bảo chất lượng đặc biệt là yếu tố hạt giống F1, hạt chắc mẩy, tỉ lệ nảy mầm cao.
Những yêu cầu về cây cà chua giống như: chiều cao trung bình khoảng 10 – 15cm, không có sâu bệnh, có 4 – 5 lá thật, cây to khỏe, mập mạp và cứng cáp. Rễ cây chắc khỏe, dài và chùm nhiều rễ có khả năng cắm sâu xuống lòng đất.
Cách ươm hạt Cà chua
Hiện nay trên thị trường có bán nhiều hạt giống cà chua khác nhau, tùy theo nhu cầu bạn cần tìm hiểu kỹ về giống cây này trước khi tiến hành gieo trồng. Các bước ươm hạt cà chua được chia thành nhiều công đoạn khác nhau, quy trình này giúp tăng khả năng nảy mầm và phát triển sau khi gieo trồng của cây.
- Bước 1: Pha nước ngâm hạt với tỉ lệ 3 nóng : 2 lạnh, sau đó bỏ hạt cà chua đã mua vào và ngâm trong thời gian khoảng 3 tiếng.
- Bước 2: Sau thời gian ngâm, bạn tiến hành vớt hạt ra sau đó đặt chúng lên lớp vải mỏng và ủ với nhiệt độ dao động từ 25 – 30 độ C.
- Bước 3: Khoảng 2 – 3 ngày sau, hạt cà chua sẽ bắt đầu nảy mầm, lúc này bạn cần thường xuyên kiểm tra, nếu thấy hạt có những mầm non từ 1 – 1,5cm là có thể đem đi gieo.
Các bước trồng Cà chua
Sau quá trình ủ hạt và ươm cây giống, tới khi cây đạt độ tuổi về lá bạn có thể tiến hành trồng cà chua. Khi trồng bạn nên thực hiện theo những bước dưới đây để đảm bảo khoảng cách và khả năng sinh trưởng của cây đạt tốt nhất có thể:
- Bước 1: Sau khi làm đất xong, bạn tiến hành làm luống, mỗi luống cao từ 20 – 25cm, sau đó tiến hành đào hố, mỗi hố cách nhanh từ 50 – 60cm.
- Bước 2: Đặt bầu cây giống vào hố đã đào sau đó lấp đất khoảng ½ thân cây, sau đó dung đất lấp kín rễ và ấn nhẹ để cây đứng vững.
- Bước 3: Sau khi trồng xong bạn cần tưới nước cho cây bằng bình phun sương để đảm bảo độ ẩm và giúp cà chua nhanh phát triển.
Cách làm giàn leo cho cây Cà chua
Bên cạnh việc trồng cây đúng cách, cà chua còn cần có một giàn cọc vững chắc giúp cây leo và đứng thẳng hơn. Cách làm giàn cà chua cũng rất đơn giản, bạn chỉ cần làm theo đúng hướng dẫn như sau:
- Chuẩn bị nguyên liệu: Bao gồm nứa hoặc tre – trúc hoặc các ống nhựa, dây buộc,...tùy thuộc vào từng vị trí trồng.
- Đo kích cỡ cọc đỡ: Cọc đỡ cần có kích thước phù hợp với kích thước của cây, thường lên khung giàn trước sau đó cắm vào phần luống cây trồng.
- Cách làm: Dùng tre, nứa cắm một trục thẳng đứng bên cạnh cây cà chua, sau đó tiến hành cắm cây ngang để giữ vững chiều ngang của cây và cố định giàn. Dùng dây buộc các cây lại với nhau sau đó buộc cây vào giàn.
Cách chăm sóc cây Cà chua
Muốn cây cà chua phát triển nhanh và cho năng suất cao, bạn cần có chế độ chăm sóc cẩn thận và phù hợp. Trong đó phải đáp ứng đủ những tiêu chí chính về chăm sóc dưới đây:
Chế độ nước tưới
Tùy thuộc vào từng giai đoạn phát triển, nhu cầu nước tưới sẽ thay đổi, thông thường mỗi ngày nên tưới nước cho cây khoảng 1 lần. Vào những thời điểm khô hạn hoặc cây đang ra hoa, kết quả có thể tăng tần suất nước tưới lên khoảng 2 lần/ngày. Không nên tưới quá nhiều vì có thể khiến cây bị thối rễ.
Chế độ phân bón
Để cà chua ra nhiều quả, chế độ phân bón cần phải đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng cho cây. Bạn cần thực hiện bón lót, bón thúc nhiều lần trong quá trình cây phát triển, thay đổi hàm lượng phân bón tùy từng giai đoạn phát triển như cây con, trưởng thành, ra hoa hoặc kết quả.
Sử dụng các loại phân bón tốt như phân hữu cơ, phân sinh học, Ure, đạm, Kali hoặc phân chuồng. Đối với các loại phân hóa học có thể pha với nước để tưới với tần suất 2 lần/tháng. Đối với các loại phân chuồng có thể bón vun vào gốc khoảng 1 tháng/lần.
Cách ngắt đọt Cà chua
Nghe có vẻ khá lạ lẫm phải không nào, Ngắt đọt hay còn gọi là ngắt ngọn, là cách ngắt phần ngọn đua để cây cà chua phát triển tốt hơn, cây ra nhiều quả và chất lượng quả to, mọng nước. Đây là phương pháp kỹ thuật của Trung tâm khuyến nông đưa ra hướng dẫn cho bà con tăng năng suất cây trồng với nguyên tắc đảm bảo như:
- Ngắt đọt cà chua vào ngày nắng ráo, không ngắt khi trời mưa ẩm bởi khi cây đã khô sẽ không bị dính nước, trời mưa ẩm mà ngắt đọt sẽ khiến cây dễ bị nhiễm các loại nấm bệnh.
- Bạn chỉ nên ngắt đọt cà chua khi trên cây bắt đầu ra những chùm hoa đầu tiên.
- Ngắt đọt nhánh khi các đọt này còn non, bạn chỉ cần dùng tay cấu nhẹ là có thể ngắt được đọt một cách dễ dàng và chỉ nên ngắt phần ngọn của đọt đó để tránh tổn thương cây.
- Giữ lại khoảng 2 đọt nhánh ngay phía trên chùm hoa đầu tiên. Đọt nhánh còn lại các bạn cần tỉa hết để cây tập trung dinh dưỡng nuôi quả. Những đọt nhánh này sẽ ra hoa và quả đồng thời ra thêm lá khác để quang hợp nuôi cây.
- Tùy theo giống cà chua khác nhau mà các bạn có thể chọn thời điểm ngắt đọt chính của cây khi cây đạt tới chiều cao tương đối. Những cây cà chua thuộc giống thân cao bạn có thể ngắt đọt chính khi ngọn cao gần tới độ cao của giàn (khoảng 1,5 – 2m). Những cây giống lùn bạn có thể ngắt đọt chính khi cây cao khoảng 25 – 30cm.
- Nên dùng tay ngắt đọt là tốt nhất. Nếu dùng dụng cụ khác thì nên ngâm trong nước nóng hoặc sát trùng trước khi cắt. Làm như vậy sẽ tránh việc lây lan mầm bệnh khi ngắt đọt.
Tỉa cành, tỉa lá
Tỉa cành, tỉa lá thừa trên cây Cà chua sẽ mang lại hiệu quả tập trung chất dinh dưỡng nuôi quả, mỗi giống cây sẽ có phương pháp bấm tỉa khác nhau. Bạn có thể tỉa cành chỉ để lại một thân mẹ hoặc tỉa các cành mọc ra từ nách lá, tỉa các lá sâu bệnh, héo úa. Bên cạnh đó cũng có thể tỉa bớt các chùm hoa để giúp quả sai và to hơn.
Sâu bệnh
Cà chua thường gặp khá nhiều các loại sâu bệnh, nhất là khi trồng trong điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu không phù hợp. Một số sâu bệnh phổ biến ở cà chua có thể kể đến như sâu đục trái, bọ phấn, bọ cưa, thối rễ, héo cây, mốc sương,...
Để cải thiện và ngăn chặn tình trạng này, bạn có thể sử dụng một số loại thuốc bảo vệ thực vật, thuốc trừ sâu theo chỉ định để giúp cây phát triển ổn định, khỏe mạnh hơn.
Thu hoạch Cà chua
Sau khi áp dụng kỹ thuật trồng đúng cách, Cà chua sau khoảng 2 tháng có thể cho thu hoạch lứa đầu tiên. Khi cây cà chua bắt đầu có quả chín từ 1/3 đến 1/2 quả bạn nên tiến hành thu hoạch bởi nếu để lâu, quả cà chua sẽ bị chín quá, dẫn tới dễ bị rụng.
Sau lần thu hoạch cà chua đầu tiên, bạn cần nhớ khoảng cách thu hoạch giữa 2 lần là 3 - 5 ngày tùy theo độ chín của quả, thời gian thu hoạch khoảng 1 tháng thì cây tàn.
Thao tác thực hiện khi thu hoạch quả cà chua, bạn dùng kéo cắt sát cuống, cẩn thận tránh làm xước thân, cành cây. Khi cây bị xước hoặc cành bị gãy thì rất dễ bị nấm bệnh xâm nhập, tấn công, làm ảnh hưởng đến bộ rễ và quá trình nuôi quả sau này.
Kinh nghiệm trồng Cà chua
Nếu bạn trồng cà chua theo đúng kỹ thuật nhưng vẫn chưa đạt được kết quả như ý, cây chậm phát triển hay trái bị bệnh giảm năng suất, hãy tham khảo ngay một vài kinh nghiệm trồng cà chua hữu ích dưới đây để giúp ích cho việc trồng trọt giống cây này về sau:
- Khi gieo hạt cà chua cần gieo thưa để cây có điều kiện tốt nhất để phát triển, nếu gieo dày bạn hãy đợi cây lớn khoảng 7 – 10cm sau đó tách cây ra để trồng riêng.
- Cà chua thường ra hoa theo chùm, mỗi chùm thường có nhiều bông và hầu hết các bông này đều kết trái. Nếu bạn muốn quả có kích thước lớn hãy tỉa bớt hoa, chỉ nên để 3 – 5 hoa/chùm.
- Trong quá trình chăm sóc cần thường xuyên nhổ cỏ quanh gốc để tránh việc cỏ hút hết chất dinh dưỡng của cây.
- Cây cà chua có thể trồng trong chậu, do đó ngay cả khi bạn ở đô thị hoặc các khu vực đông đúc vẫn có thể trồng chúng ở nhà hoặc ban công, sân thượng,...
Trên đây là những thông tin chung về cách trồng, làm giàn và chăm sóc cây Cà chua, mong rằng những kiến thức này có thể giúp ích cho bạn đọc áp dụng vào thực tế. Nếu muốn tìm hiểu thêm bất cứ thông tin về giống cây, cách trồng các loại cây hãy ghé thăm trang web thường xuyên để cập nhật nhanh chóng nhé.
