Nếu bạn sống ở vùng nông thôn thì trong nhà chắc hẳn sẽ trồng ít nhất một cây xương sông đúng không nào? Thông thường, chúng ta chỉ biết đến cây này dùng để giúp món ăn thơm ngon, đậm vị mà không biết rằng, đây cũng là một cây thuốc quý, có rất nhiều lợi ích cho sức khỏe. Nếu bạn muốn biết thêm thông tin về cây xương sông thì hãy dạo một vòng bài viết này để Khu Vườn Xanh giới thiệu cho bạn chi tiết nhé!
Cây xương sông là cây gì?
Cây xương sông còn được gọi là hoạt lộc thảo, rau húng ăn gỏi,... Đây là cây thân thảo, thuộc họ Cúc, thường được trồng để lấy lá làm gia vị món ăn hoặc làm thuốc chữa bệnh, một số nơi dùng cả phần thân cây.
Có thể thu hoạch lá xương sông quanh năm, thu hoạch lá từ gốc tới ngọn. Khi hái về bạn có thể dùng tươi hoặc phơi khô để dùng dần
Đặc điểm nguồn gốc cây xương sông
Cây xương sông có nguồn gốc từ Ấn Độ, Malaysia. Tại Việt Nam, cây được trồng rất nhiều và cho hái lá quanh năm. Loại cây này thân thảo, cao khoảng 50cm - 2m, thân mọc thẳng. Lá xương sông thuôn dài, nhọn 2 đầu, mép lá có răng cưa, lá bên dưới có màu xanh đậm, lá phía trên (lá non) nhỏ hơn và có màu xanh nhạt hơn. Khi vò lá, bạn sẽ thấy có mùi thơm tinh dầu rất độc đáo, dễ chịu.
Cây xương sông ra hoa vào tháng 1 - 2 hàng năm. Hoa xương sông mọc từ nách lá thành từng cụm, màu vàng nhạt.
Lá cây xương sông có tác dụng gì?
Xương sông được trồng để lấy lá dùng trong ăn uống, làm gia vị và mang nhiều lợi ích cho sức khỏe nhờ tác dụng chữa cảm cúm, sổ mũi, viêm đau họng, nhức răng, nhiệt lưỡi, nhiệt miệng,... Theo Đông y, loại lá này có tác dụng bổ phế, tiêu đờm, chữa co thắt phế quản.
Lá xương sông có thể dùng trực tiếp, làm gia vị món ăn hoặc ngâm cách thủy. Hiện chưa có tài liệu chính xác về khuyến cáo dùng hàng ngày. Nếu bạn muốn sử dụng lá xương sông mỗi ngày cần lắng nghe thêm sự tư vấn từ các bác sĩ chuyên khoa
Thành phần hóa học tinh dầu xương sông
Theo các nghiên cứu mới đây từ các nhà khoa học, lá xương sông chứa 0.24% tinh dầu với thành phần chủ yếu là 94,96% methyl thymol, 3.28% p-cymen và 0.12% limonene. Ngoài ra còn có các hợp chất khác như:
- α-pinen
- α-phellandren
- p-cymen
- limonen
- methyl thymol
- β-caryophyllen
- Ceten
- α -caryophyllen
- 1- octadecen
- α-farnesen
- Phytol
Bài thuốc hay từ cây xương sông
Dân gian lưu truyền nhiều bài thuốc chữa bệnh từ cây xương sông. Dưới đây là một số bài thuốc phổ biến mà Khu Vườn Xanh tổng hợp được:
- Chữa đau nhức răng: Bạn chuẩn bị 20g rễ xương sông khô, 10g hoàng liên. Rửa sạch cả 2 nguyên liệu và cho vào chai ngâm rượu trong vòng 10 ngày. Sau đó, bạn dùng bông hoặc tăm bông chấm vào thuốc rồi bôi vào vị trí răng đau nhức.
- Chữa thấp khớp: Bạn chuẩn bị khoảng 10 lá xương sông, sau đó giã nát và cho vào chảo sao nóng. Tiếp theo, bọc lá trong khăn mềm và chườm lên vị trí đau nhức xương. Bạn cũng có thể bó thuốc tại vị trí đau qua đêm, sáng hôm sau thì bỏ đi. Kiên trì áp dụng sẽ thấy hiệu quả tích cực.
- Chữa viêm họng, viêm amidan, viêm thanh quản, mất tiếng: Bạn chuẩn bị khoảng 5 - 10 lá xương sông bánh tẻ, rửa sạch rồi cho vào cối giã nát. Tiếp theo, nhúng phần lá đã dập vào giấm rồi ngậm trong vòng 5 - 10 phút. Kiên trì áp dụng 5 - 7 ngày sẽ giúp tình trạng viêm, sưng, đau họng thuyên giảm.
- Chữa ho thông thường do cảm cúm, viêm họng, viêm phế quản: Bạn chuẩn bị 10g lá xương sông, 10g lá húng chanh, 10g lá hẹ rồi rửa sạch, thái nhỏ đem hấp với đường phèn hoặc mật ong. Sau đó, dùng hỗn hợp trên để ngậm, kiên trì trong 5 - 7 ngày sẽ có hiệu quả.
- Chữa ho đờm cho trẻ: Bạn rửa sạch 2 - 3 lá xương sông bánh tẻ, thái nhỏ vào bát con và hấp cách thủy cùng 5 thìa mật ong trong vòng 10 phút. Sau đó, chắt lấy nước và cho trẻ uống.
- Tăng cường sinh lý: Bạn có thể làm chả xương sông hoặc dùng thịt bò gói lá xương sông rồi nướng và thưởng thức.
Lá xương sông nấu món gì ngon?
Lá xương sông là nguyên liệu của rất nhiều món ăn ngon, bổ dưỡng. Phần lá có thể nấu canh, cuộn thịt để giải cảm, suy nhược cơ thể hoặc lọc lấy nước uống chữa cảm hàn. Ngoài ra bạn có thể trộn làm gia vị với nhiều món ăn khác như thịt, cá, ốc, lươn để chống dị ứng và giảm mùi tanh của món ăn.
Xem thêm: Cách chế biến món ngon từ lá xương sông
Dưới đây là một số món ăn phổ biến và giàu dinh dưỡng từ lá xương sông:
- Chả thịt lá xương sông
- Canh trai lá xương sông
- Cà xào tía tô lá xương sông
- Bún chả thịt viên lá xương sông
- Canh tiết nấu lá xương sông
- Lá xương sông xào ốc chuối
- Canh cá nấu lá xương sông
Kỹ thuật trồng cây xương sông
Với những tác dụng tuyệt vời như đã kể trên thì việc trồng cây xương sông trong nhà là vô cùng cần thiết đúng không nào? Đây cũng là loại cây rất dễ sống, không mất nhiều công chăm sóc mà cây vẫn xanh tươi mơn mởn và lớn nhanh như thổi.
Dưới đây là hướng dẫn trồng và chăm sóc cây xương sông, bạn học theo và áp dụng cho gia đình nhé!
- Chuẩn bị đất: Xương sông có thể trồng được trên mọi loại đất nhưng ưa đất ẩm, màu mỡ, nhiều dinh dưỡng. Bạn có thể trồng xương sông trên đất hoặc trồng trong chậu.
- Gieo hạt: Hạt giống xương sông xuống đất ẩm. Sau đó tưới nước để hạt nhanh nảy mầm.
- Trồng cây: Sau khi hạt giống nảy mầm, cây con cao khoảng 10cm là bạn có thể trồng cây xương sông ra đất hoặc trong chậu, thùng xốp.
- Sau khi trồng, bạn thường xuyên tưới nước, bón phân định kỳ để cây sinh trưởng tốt.
- Phòng sâu bệnh: Cây xương sông rất dễ sống, ít sâu bệnh. Tuy nhiên, bạn cũng cần chú ý phát hiện sớm các loại sâu bệnh phá hoại để có cách diệt trừ nhanh chóng.
Giá bán lá xương sông khô và tươi?
Hiện nay trên thị trường giá bán 1kg lá xương sông tươi dao động từ 50.000 - 70.000VNĐ, trong khi đó lá xương sông khô có giá từ 100.000 - 150.000 VNĐ/kg.
Giá bán trên đây chỉ mang tính chất tham khảo, giá thực tế tùy thuộc theo biến động của thị trường và nhu cầu sử dụng
Mua hạt giống, cây xương sông ở đâu?
Để mua hạt giống, cây giống xương sông, bạn có thể đến các cửa hàng bán hạt giống, mua tại các trang thương mại điện tử hoặc các vườn ươm, trung tâm cây giống uy tín, lâu năm.
Bài viết đã mang đến cho bạn thông tin chi tiết về đặc điểm, tác dụng, các món ăn, các bài thuốc quý từ cây xương sông. Bạn hãy trồng ít nhất 1 cây này tại nhà để có những món ăn ngon và làm thuốc chữa bệnh khi cần nhé. Nếu còn thắc mắc hoặc cần tư vấn thêm, bạn hãy để lại câu hỏi phía dưới bài viết để chuyên gia của Khu Vườn Xanh giải đáp cho bạn sớm nhất!
